«Σάπια δοκάρια είναι τα βλέμματα των άλλων. Πατάς, σε κρατούν για λίγο κι ύστερα τσακίζουν. Κι από κάτω έχει γκρεμό θεόρατο. Άργησα να το μάθω τούτο.»~Γιάννης Καλπούζος

photo by DesPin

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «ΣΑΟΣ» του Γιάννη Καλπούζου

– Γιατί τα ψάρια αισθάνθηκαν τον ερχομό και το επίκεντρο του σεισμού κι έσπευσαν ομαδικά ν’ απομακρυνθούν. Αλλά και να το έπρατταν μάλλον οι αρχές δε θα ήταν σε θέση να εκτιμήσουν ανάλογη πληροφορία.

– Στην αποκοτιά και στην τόλμη των λίγων στηρίχθηκε και ξεπέρασε το μέτριο ο άνθρωπος.

Advertisement

«Τίποτα δεν είναι Έξω, τίποτα δεν είναι Μέσα, γιατί ό,τι είναι Έξω, είναι και Μέσα» | Έρμαν Έσσε

Έκθεση φωτογραφίας ~ Θεσσαλονίκη 2018 ~ photo by GTsik

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Ο Βροχοποιός» του Έρμαν Έσσε

– Από τη ζωή των Ζώων και των Φυτών ως τον έναστρο ουρανό και ανάμεσα στην άφωνη, σιωπηλή, μυστηριακή Φύση και την άγουρη ψυχή του πού σάλευε έντρομη στο παιδικό του στήθος, πηγαινοέρχονταν τα ρεύματα της Πρωταρχικής Ενότητας και κόχλαζε η Περιέργεια και η λαχτάρα για Κατάκτηση. Οτιδήποτε για το οποίο είναι ικανή η ψυχή του Ανθρώπου.

– Ήταν σαν ένα ξαφνικό ανατρίχιασμα της συνείδησης η διαπίστωση αυτού οργανωμένου Συνόλου, αυτής της Ενότητας που κατευθυνόταν και εξουσιαζόταν από νόμους προσιτούς στο ανθρώπινο πνεύμα.

– Η αίσθηση της Συνάφειας, των Σχέσεων και της Τάξης ανάμεσα στο Όλο και το Μερικό τον είχε τραβήξει μοναχικό περιπατητή κοντά της και τον είχε καταστήσει Συνυπεύθυνο γι’ αυτό!

– Έπρεπε να υπάρχει στα σίγουρα ένα κεντρικό σημείο αναφοράς, μια κοινή αφετηρία στο τεράστιο δίκτυο των μυστικών δεσμών και συναφειών του Απείρου από το οποίο ξεκινώντας κανείς μπορούσε να δει και να ερμηνεύσει τα περασμένα και τα μελλούμενα. Για εκείνον που θα ήταν ικανός να σταθεί σ’ εκείνο ακριβώς το σημείο, η γνώση θα κυλούσε γάργαρη, όπως το νερό στην κοιλάδα ή όπως τρέχει ο λαγός στα λάχανα. Ο Λόγος της θα έπρεπε, οξύς και αλάθευτος να σημαδεύει και να βρίσκει κατευθείαν τη ρίζα του μυαλού, όπως η πέτρα που φεύγει από το χέρι του κυνηγού και χτυπάει το θήραμά του θανάσιμα. Και εκεί, με τη δύναμη του πνεύματος θα ένιωθε όλες αυτές τις θαυμαστές μοναδικότητες, τα φυσικά χαρίσματα και τις ικανότητες, θα τα έβαζε να «παίζουν» δημιουργώντας χιλιάδες συνδυασμούς : Αυτός θα ήταν ο Τέλειος, ο Σοφός, ο αξεπέραστος άνθρωπος!…

Ποιήματα από τον Paul Eluard

*Νοσταλγία* by Renė Magritte

Απόσπασμα από το βιβλίο «Λογοτεχνία Ελυάρ» του Paul Eluard

 

Εδώ για να ζήσω
(1918)

Άναψα μια φωτιά, σαν το γαλάζιο με παράτησε,
Μία φωτιά φίλος της να γενώ,
Μία φωτιά στη χειμωνιάτικη νύχτα για να ‘μπω
Μια για καλύτερη ζήση.

Της έδωσα όλα όσα η μέρα μου είχε δώσει:
Δάση, θάμνους, αμπέλια, χωράφια από στάρι,
Φωλιές και πουλιά, κλειδιά και σπίτια
Ζουζούνια, λουλούδια, γούνες, γιορτές.

Έζησα με το μόνο θόρυβο της φλόγας που τρίζει
Με τη μόνη οσμή της ζεστασιάς της.
Ήμουν καράβι που βούλιαζε μες στο κλειστό νερό,
Ωσάν νεκρός μ’ ένα και μόνο της φύσης στοιχείο.

Αν κάποιος σας ρωτούσε παθιασμένα Η αθωότητα ειν᾽ αρετή; Εγώ, δὲ θ᾽ απαντούσα Θα έβρισκα μια υπεκφυγή. | Μπόρις Βιαν

photo by EvAr

ΜΕ ΓΕΜΑΤΑ ΧΕΡΙΑ | Μπόρις Βιαν
Στους αθώους

Αν κάποιος σᾶς ρωτοῦσε παθιασμένα
Ἡ ἀθωότητα εἶν᾽ ἀρετή;
Ἐγώ, δὲ θ᾽ ἀπαντοῦσαι
Θὰ ἔβρισκα μιὰ ὑπεκφυγή.
Θὰ ἔλεγα: «Διαβάσατε Σεζάν;».

Σὲ ἄλλους δὲν περνάει ἀπ’ τὸ μυαλὸ
Νὰ ποῦνε ψέματα καὶ ἀπαντοῦν: «Δεν ξέρω !».
Κανένας δεν μπορεῖ νὰ τους πιέσει.

Μά, φυσικά, ἡ ἀθωότητα δὲν εἶναι ἀρετή.
Ἡ θειά μου ἦταν στολισμένη μ᾽ ἀρετές.
Τις ἔχει ἀκόμα. Κι εἶναι γριά.

Δεν είναι αρκετό ν’ ανατρέψεις μιαν όμορφη ιδέα, πρέπει να την αντικαταστήσεις, κιόλας, με μιαν άλλην, όχι λιγότερο όμορφη. | Φ. Ντοστογιέφσκυ

photo by EvAr

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Ο Έφηβος» του Φ. Ντοστογιέφσκυ

– Είχα έρθει στην Πετρούπολη για να μισήσω, αποκλειστικά για να μισήσω κ’ αισθανόμουν κιόλας πώς άρχιζα ν’ αγαπώ. «Αναρωτιέμαι άν η αράχνη, μπορεί να μισήσει εκείνη τη μύγα που παραμονεύει και τη βουτά. Αγαπημένη μύγα! Μου φαίνεται πως αγαπά κανείς το θύμα του· τουλάχιστον μπορεί να το αγαπά. Έτσι εγώ, αγαπώ λοιπόν, την εχθρά μου: είμαι φοβερά ευχαριστημένος που είναι τόσο όμορφη.

– Η σκέψη σας, όσο κακή κι’ αν είναι, εφ’ όσον είναι δική σας, πάντοτε είναι βαθύτερη. Από τη στιγμή που θα την εκφράσετε θα πάρει κάτι το γελοίο και το απατηλό. Ο Βερσίλωφ μου είπε πως το αντίθετο δε συμβαίνει παρά μόνο στους κακούς ανθρώπους. Αυτοί δεν κάνουν άλλο από το να υποκρίνονται, πράμα που τους είναι εύκολο’ εγώ, προσπαθώ να γράψω όλην την αλήθεια: κι’ αυτό ‘ναι φοβερά δύσκολο.

Τα παιδιά βρίσκουν το παν μέσα στο τίποτα, οι ενήλικες το τίποτα μέσα στα πάντα [Zibaldone., 527]

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο του Giacomo Leopardi «Η θεωρία της ηδονής»

– Οι ίδιες απολαύσεις και οι ίδιες μυθιστορηματικές ιδέες βρίσκουν μια τρίτη [μετά τη φαντασία και την ποίηση] πηγή στα όνειρα. [Zibaldone.,57]

– «Ο άνθρωπος είναι τόσο δυστυχισμένος όσο φαντάζεται πως είναι», λέει έξοχα ο Sanbazaro στο όγδοό του ειδύλλιο.

– Τούτο μοιάζει παράλογο, είναι ωστόσο η καθαρή αλήθεια: εφόσον καθετί το πραγματικό είναι ένα μηδέν, δεν υπάρχει τίποτε το πραγματικό και τίποτε το ουσιώδες, παρά μόνο η μάταιη ηδονή των ψευδαισθήσεων. [Zibaldone., 99]

– …η νόηση είναι στην πραγματικότητα η πιο υλική ικανότητα που υπάρχει μέσα μας, και μάλιστα οι διεργασίες της, ολότελα υλικές και μαθηματικές, θα μπορούσαν κατά κάποιον τρόπο ν’ αποδοθούν στην ύλη. Μιλάω αντιθέτως για ένα φυσικό αίσθημα μέσα στην ψυχή μας, το οποίο μας κάνει να αισθανόμαστε την μηδαμινότητα των πραγμάτων ανεξάρτητα από τη νόηση. Γι’ αυτό υποθέτω ότι αυτή η απόδειξη είναι πιο ισχυρή, διότι φανερώνει εν μέρει τη φύση του πνεύματός μας. Η φύση δεν είναι υλική όπως είναι νόηση. [Zibaldone., 106-107].

– Όσο για μένα έγινα συναισθηματικός την ημέρα που, έχοντας χάσει τη φαντασία, έγινα αδιάφορος για τη φύση και αφιερώθηκα μ’ όλο μου το είναι στο λογικό και το αληθινό, όταν, με μια λέξη, έγινα φιλόσοφος. [Zibaldone., 143-144].

«Καθ’ όδόν βρίσκεις τον Οδυσσέα σου, και πάλι ζήτημα είναι. Θέλει να κοιμάσαι μ’ ανοιχτά πανιά και μ’ ανεβασμένη την άγκυρά σου.» | Οδυσσέας Ελύτης

Σύβοτα 2019

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Εκ του πλησίον» του Οδυσσέα Ελύτη

-ΕΚ ΤΟΥ ΠΛΗΣΙΟΝ
Αλλά χωρίς να χάνεις ποτέ την εικόνα του συνόλου. Και η
πιο απλή παράγκα θέλει το ρήμα της, τα ουσιαστικά και τα
επίθετά της, όπως κάθε πρόχειρη γραφή τον Πικιώνη της. Η
αφέλεια δεν δίδεται δωρεάν, σκηνοθετείται και παίζεται· εάν
είσαι ο ένας από τα ελάχιστα εκατομμύρια που δικαιώνουν
την ανθρωπότητα.

– Όπως ο στάχυς μεταβάλλει τη σοφία του σε άρτο, έτσι κι ο ποητής
την αφροσύνη του σε πικρόν υδράργυρον, άλλ’ αγάπης.

Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΣΟΦΙΑΣ – Η απόδραση από το σκοτάδι της σπηλιάς

photo by GTsik

Ο Πλάτωνας διηγείται μια παραβολή, που εικονογραφεί με πολύ ωραίο τρόπο τους συλλογισμούς του. Η παραβολή αυτή είναι γνωστή με την ονομασία παραβολή της σπηλιάς. Θα σου τη διηγηθώ με δικά μου λόγια.

Φαντάσου ανθρώπους που ζουν σε μια υπόγεια σπηλιά. Έχουν τη ράχη τους γυρισμένη προς το άνοιγμα της σπηλιάς κι είναι δεμένοι χειροπόδαρα, έτσι ώστε δεν μπορούν να δουν τίποτα εκτός από το εσωτερικό τοίχωμα της σπηλιάς τους. Πίσω τους υψώνεται ένα ψηλό τείχος. Και πίσω απ’ αυτό το τείχος πηγαινοέρχονται άνθρωποι, που σηκώνουν ψηλά διάφορα σχήματα και πράγματα, ίσα ίσα πάνω από το τείχος. Χάρη στη φωτιά που καίει πίσω τους, τα πράγματα αυτά ρίχνουν στον τοίχο της σπηλιάς τρεμάμενους ίσκιους. Το μόνο που μπορούν να δουν οι φυλακισμένοι της σπηλιάς είναι, βεβαίως, μονάχα αυτό το «θέατρο σκιών». Βρίσκονται σ’ αυτή τη θέση από τη γέννηση τους κι επομένως θεωρούν ότι αυτοί οι ίσκιοι είναι το μόνο πράγμα που στ’ αλήθεια υπάρχει.

🪶 Τα πνεύματα είναι νοητικά και όχι υλικά. Κατοικούν στα βάθη του νου και συνομιλούν μαζί μας, μέσω ονείρων, μέσα από ασυνείδητες τάσεις, και σπανιότερα σε οράματα που έχουμε ξύπνιοι. Επηρεάζουν τα συναισθήματά μας και τις σκέψεις μας υποσυνείδητα και πολλές φορές μπορούν να κατευθύνουν τις πράξεις μας, έστω και μερικώς, όπως σε περιπτώσεις παρορμητικών τρόπων συμπεριφοράς και εμμονών, αλλά και σε βαθμό ολικής κατάληψης. Μόνο μέσα από εμάς μπορούν να επηρεάσουν τον υλικό κόσμο. | από το βιβλίο «Άνθρωποι των θαυμάτων»

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Άνθρωποι των θαυμάτων»

🪶 Ο Μέρλιν τον συμβούλεψε να χτίσει αυτό το μνημείο χρησιμοποιώντας τις πέτρες από το «Δακτύλιο των Γιγάντων», που έστεκε στο βουνό Κιλλαράους της Ιρλανδίας, ένα αινιγματικό πανάρχαιο μνημείο που ήταν ένα λίθινο οικοδόμημα, το οποίο δεν ήταν δυνατόν να έχει ανεγείρει θνητός άνθρωπος, εκτός αν συνδύαζε στο εγχείρημά του μεγάλη δεξιοτεχνία και ισχυρή μαγεία. Ο Μέρλιν είπε στο βασιλιά ότι οι λίθοι αυτού του μαγικού οικοδομήματος στην Ιρλανδία ήταν τεράστιοι, και έτσι κανείς ποτέ δεν θα μπορούσε να τους μετακινήσει και να τους μεταφέρει. Του είπε ότι αν μεταφέρονταν στη Βρετανία και αν τοποθετούνταν στο Στόουνχεντζ κυκλικά, όπως ήταν τοποθετημένοι και στην Ιρλανδία, τότε το μνημείο αυτό θα έστεκε εκεί για πάντα, και θα ήταν ένας πολύ ισχυρός τόπος μαγικής δύναμης. Ο Αυρήλιος γελώντας είπε στον Μέρλιν: «Μα, πώς μπορούν τέτοιοι μεγάλοι λίθοι να μεταφερθούν από μια μακρινή χώρα; Λες και λείπουν οι μεγάλες πέτρες στη Βρετανία για μια τέτοια δουλειά!…» «Μη γελάς ασύνετα, βασιλιά» απάντησε ο Μέρλιν. «Αυτό που προτείνω δεν είναι για γέλια. Εκείνοι οι μεγάλιθοι συνδέονται με ορισμένες πανάρχαιες μυστικές τελετές και έχουν διάφορες μυστικές ιδιότητες και σπουδαίες θεραπευτικές δυνάμεις. Πριν από πολλά χρόνια οι γίγαντες τους μετέφεραν από τα ακρότατα όρια της Αφρικής και τους έστησαν στην Ιρλανδία, όταν αποίκησαν τη χώρα. Σκοπός τους ήταν ο εξής: Όταν αρρώσταιναν, έκαναν λουτρά στη βάση των λίθων, γιατί συνήθιζαν να ρίχνουν νερό πάνω στους λίθους, το οποίο κυλούσε πάνω στην πέτρα και έλουζε τους ασθενείς, και αυτοί θεραπεύονταν. Δεν υπάρχει ούτε ένας λίθος από αυτούς που να μην έχει θεραπευτικές ιδιότητες…»

🪶 Ο Μπέηκον κλείστηκε στη φυλακή επί πολλά χρόνια. Έγραψε κρυφά τα σπουδαιότερα φιλοσοφικά του συγγράμματα, στο ελάχιστο φως που έμπαινε λίγες ώρες της ημέρας, από ένα μικρό παραθυράκι στο σκοτεινό κελί του. Τυφλώθηκε στη φυλακή. Κάποτε απελευθερώθηκε, αλλά ήταν πια ένας απογοητευμένος και εξαντλημένος γέροντας. Πέθανε ένα χρόνο μετά την απελευθέρωσή του. Ξεψυχώντας είπε: «Μετανιώνω που έκανα τον εαυτό μου να υποφέρει τόσο πολύ, προσπαθώντας να πολεμήσω την αμάθεια των ανθρώπων…»

Εάν θέλετε βοήθεια τότε είστε υπεύθυνοι για την καθιέρωση μιας αυθεντίας, ενός αρχηγού, ενός ιερέα. | Κρισναμούρτι

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Η τέχνη της ζωής» του Κρισναμούρτι

– Η θλίψη, λοιπόν, είναι απλώς το τέλος κάποιων αναμνήσεων – που αυτές βέβαια εξακολουθώ να τις έχω αλλά έχει τελειώσει η πραγματικότητα που τις δημιούργησε κι έτσι νοιώθω χαμένος. Έχω χάσει το γιο μου. Είναι αυτό θλίψη ή μήπως είναι αυτολύπηση (δεν είμαστε σκληροί), καθώς νοιαζόμαστε περισσότερο για τις δικές μας αναμνήσεις, το δικό μας πόνο, τη δική μας αγωνία, παρά το τέλος κάποιου; Αυτό είναι θλίψη ή ιδιοτέλεια; Εξετάστε το πιο βαθιά παρακαλώ.

– Όπο υπάρχει θλίψη, δεν μπορεί να υπάρξει αγάπη.