«Αλλά αποκλειστικά η πρόθεση εκείνου που τα λέει είναι που τα εκτιμά και καθορίζει το βαθμό της κακίας ή της καλοσύνης τους.» | Ζαν Ζακ Ρουσσσώ

Ιωάννινα ~ Ιούνιος 2019

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Ονειροπολήσεις του μοναχικού οδοιπόρου» του Ζαν Ζακ Ρουσσσώ

– Δεν μπορεί να είναι κανείς στον κόσμο ευτυχισμένος παρά ανάλογα με την απομάκρυνσή του από τα πράγματα και το πλησίασμά του προς τον εαυτό.

– Οι άνθρωποι θα μπορούσαν να ‘ρχονται σ’ εμένα, δε θα με ξανάβρισκαν πια. Με την καταφρόνια που μου έχουν εμπνεύσει, η συναναστροφή τους θα μου ήταν ανούσια και μάλιστα φορτική, κ’ είμαι εκατό φορές πιο ευχαριστημένος μέσα στη μοναξιά μου απ’ ότι θα μπορούσα να είμαι αν ζούσα μαζί τους. Ξερίζωσαν απ’ την καρδιά μου όλες τις χαρές της συντροφικότητας.

– Θα είμαι ευτυχισμένος αν, με τις προόδους στον εαυτό μου, μάθω πώς να βγω από τη ζωή, όχι καλύτερος, αυτό δεν είναι δυνατό, αλλά πιο ενάρετος απ’ ό,τι ήμουν όταν μπήκα.

– Δεν πίστεψα ποτέ ότι η ελευθερία του ανθρώπου συνίσταται στο να κάνει αυτό που θέλει, αλλά στο να μην κάνει ποτέ αυτό που δε θέλει, κι αυτή έχω πάντα επιδιώξει, και συχνά διατηρήσει, και που εξαιτίας της βρέθηκα πολύ συχνά σ’ αντίθεση με τους συγχρόνους μου.

– Εκείνος που η δύναμή του τον βάζει πάνω από τον άνθρωπο, πρέπει να είναι και πάνω απ’ τις αδυναμίες της ανθρωπότητας, ειδάλλως αυτή η υπερβολική δύναμη δε θα χρησίμευε παρά για να τον βάλει πραγματικά κάτω απ’ τους άλλους κι απ’ αυτό που θα ήταν κι ο ίδιος αν είχε μείνει ίσος μ’ αυτούς.

– Η δύναμη κ’ η ελευθερία κάνουν τους έξοχους ανθρώπους. Η αδυναμία κ’ η σκλαβιά δεν έχουν κάνει ποτέ παρά κακούς.

Advertisement

«Ο Κομφούκιος λέει: «Πολλοί ζητούν την ευτυχία υψηλότερα από τον άνθρωπο, άλλοι χαμηλότερα, μα η ευτυχία είναι στο μπόι του ανθρώπου«. Σωστά. Υπάρχουν τόσες ευτυχίες, όσα και τα ανθρώπινα μπόγια. Ετούτη είναι, αγαπημένε μου μαθητή και δάσκαλε, η ευτυχία μου τώρα. Την μετρώ, την ξαναμετρώ ανήσυχος, για να μάθω τώρα ποιο είναι το μπόι μου. Γιατί ξέρεις καλά, το μπόι του ανθρώπου δεν μένει πάντα το ίδιο…

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ

Ορισμένες σημαντικές παρατηρήσεις για τον Νίκο Καζαντζάκη έκανε ο σπουδαίος ανθρωπιστής γιατρός Αλβέρτος Σβάιτσερ, ο «Άγιος Φραγκίσκος» της εποχής μας, όπως αποκαλούσε ο Καζαντζάκης τον άνθρωπο στον οποίον αφιέρωσε τον «Φτωχούλη του Θεού». Οι δυο τους συναντήθηκαν για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1955, και ο Σβάιτσερ ήταν ένας από τους τελευταίους φίλους που τον επισκέφθηκαν στην κλινική του Φράιμπουργκ, στις 25 Οκτωβρίου του 1957, μία μέρα πριν αφήσει την τελευταία του πνοή. Για τη συνάντησή τους υπάρχει η μαρτυρία του ίδιου του Σβάιτσερ σε μία επιστολή του, το 1961, την οποία αναφέρει ο Πάτροκλος Σταύρου.

Λέει εκεί ο Σβάιτσερ ανάμεσα στα άλλα: «Συζητήσαμε για την ανάγκη της αναβίωσης του ανθρωπισμού. Ενός νέου μαχητικού ανθρωπισμού που θα αναχαιτίσει τη βία και την ταπείνωση του ανθρώπου…. Κουβεντιάσαμε ακόμα για βαρυσήμαντα θρησκευτικά θέματα. Για τη ζωή του Χριστού και για τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Μεταξύ μας υπήρχε μια σπάνια πνευματική επικοινωνία… Από μια επιπολαιότητα ενός Κινέζου γιατρού χάσαμε ξαφνικά έναν άνθρωπο που θα μπορούσε να προσφέρει ακόμα πολλά στην εποχή του… Από τα βάθη της καρδιάς μου αγάπησα τον Καζαντζάκη και εναπόθεσα πολλές ελπίδες στην πνευματική του δράση».⁵

«…η γνώμη αφορά τον κόσμο των αισθήσεων, ενώ η γνώση αναφέρεται σ’ έναν υπερ-αισθητό αιώνιον κόσμο’ λόγου χάρη, η γνώμη ενδιαφέρεται με τα επί μέρους ωραία πράγματα, αλλ’ η γνώση ενδιαφέρεται με το κάλλος καθ’ εαυτό.» | Bertrand Russel

Αξιοσημείωτα του βιβλίου «Σωκράτης – Πλάτων και Αριστοτέλης» του Bertrand Russel

– Ο μύθος, ιστορικά, έχει πολύ μεγλύτερη σημασία από την πραγματικότητα. Ωστόσο, θ’ αρχίσουμε από τη δεύτερη. Διότι η πραγματικότητα ήταν η πηγή του μύθου.

– Οι έφοροι, μας λέγει, είχαν υπερβολικά προνόμια και ζούσαν κατά τρόπο αντίθετο προς το πνεύμα του πολιτεύματος, ενώ η αυστηρότητα σχετικά με τους κοινούς πολίτες ήταν τόσο αφόρητη ώστε κατέφευγαν σε μυστικές και παράνομες σαρκικές ακολασίες.

– Ας πάρουμε έναν άνθρωπο που αγαπά τα ωραία πράγματα που θεωρεί καθήκον του να παρακολουθεί τις νέες τραγωδίες, να βλέπει νέους πίνακες και ν’ ακούει κάθε νέο έργο μουσικής. Ένας τέτοιος άνθρωπος δεν είναι φιλόσοφος διότι αγαπά μόνον τα ωραία πράγματα, ενώ ο φιλόσοφος αγαπά το ωραίον καθ’ εαυτό. Ο άνθρωπος που μόνον αγαπά ωραία πράγματα ονειρεύεται, ενώ ο άνθρωπος που γνωρίζει την απόλυτη ομορφιά, βρίσκεται σ’ εγρήγορση. Ο πρώτος έχει μόνο γνώμη [δόξαν]’ ο δεύτερος έχει γνώση.

«Αφετηρία της ευτυχίας είναι επίσης το να τολμήσουμε να αγαπήσουμε κάτι που οι άλλοι απεχθάνονται.» | Δρ ΦΡΕΝΤΕΡΙΚ ΣΑΛΝΤΜΑΝ

Zoo Βουδαπέστη ~ Ιούλιος 2018

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Το καλύτερο φάρμακο είναι ο εαυτός μας» του Δρ ΦΡΕΝΤΕΡΙΚ ΣΑΛΝΤΜΑΝ

– Έχουμε τα δικά μας φάρμακα βαθιά μέσα μας για να θεραπεύσουμε τον εαυτό μας, αλλά δεν το χρησιμοποιούμε. Εμείς οι ίδιοι είμαστε το φάρμακό μας, αλλά δεν το γνωρίζουμε.

– Όπως επισήμανα ήδη τριάντα λεπτά άσκησης τη μέρα μειώνουν κατά 40% τον κίνδυνο από όλες τις αιτίες θνησιμότητας, είτε πρόκειται για καρδιαγγειακά νοσήματα είτε για καρκίνους είτε για τη νόσο του Αλτσχάιμερ.

– Η περιοδική νηστεία επιτρέπει στον οργανισμό να αναζωογονηθεί και να ενεργοποιήσει εκ νέου τους λανθάνοντες μηχανισμούς κυτταρικής επιδιόρθωσης. Επίσης επιβραδύνει τη φθορά που προκαλεί ο χρόνος, βοηθώντας μας να ζήσουμε περισσότερο και με καλύτερη υγεία.

– Ανακαλύψαμε λοιπόν ότι δε χρειαζόμαστε περισσότερο από ένα πέμπτο του δευτερολέπτου για να ερωτευτούμε και ότι αυτό το συμβάν συνδέεται με τη δραστηριότητα, ούτε λίγο ούτε πολύ, δώδεκα διαφορετικών περιοχών του εγκεφάλου. Ο έρωτας προκαλεί τεράστια ευφορία, που μοιάζει με επίδραση ναρκωτικού. Μάλιστα δρα ως πολύ αποτελεσματικό παυσίπονο, σύμφωνα με ερευνητές από το πανεπιστήμιο Στάνφορντ, οι οποίοι απέδειξαν ότι το να κοιτάζει κανείς το άτομο με το οποίο είναι ερωτευμένος μειώνει τον πόνο, όπως τα φάρμακα που είναι σχεδιασμένα ακριβώς γι’ αυτό τον σκοπό, αλλά χωρίς παρενέργειες και χωρίς κανέναν κίνδυνο ανεπιθύμητου εθισμού.

🪶 Μακάρι να είχα περισσότερο χρόνο να του έδειχνα πως ο καθένας μας έχει ένα όνειρο και το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να το ζήσουμε, κι όχι να ζούμε τα όνειρα των άλλων. | Στράτος Λάγιος

photo by EvAr

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο του Στράτου Λάγιου «Ο Γιός της Σελήνης»

🪶 Τα βιβλία τού δίδαξαν ότι από το πρώτο παιδί που γεννήθηκε μέχρι το τελευταίο, ο άνθρωπος προσπάθησε να φτάσει τον Δημιουργό. Κάθε παιδί ήταν ό,τι καλύτερο από την ένωση των δύο γονιών. Όταν το τελευταίο θα απορροφούσε όλη τη γνώση, ο άνθρωπος θα ήταν ένα βήμα πιο κοντά στον στόχο του.

🪶 Το σκοτάδι έδωσε τη θέση του στο φως του νέου ήλιου, η ομίχλη εξαφανίστηκε από το τιτίβισμα των πουλιών, η φύση γέμισε με καταγάλανα νερά και χιονισμένες βουνοκορφές. Η Γνώση εξαπλώθηκε παντού και η μαγεία επέστρεψε.

🪶 «Δεν το έμαθες; Πέρασε στο Φως. Βρήκε τη γαλήνη».

🪶 »Σας είπα ότι με καταλαβαίνει; Όταν επισκέπτομαι την κούνια της και της κάνω παιχνιδάκια με τα χέρια μου, με κοιτάζει στα μάτια και μου χαμογελάει. Αλλά για πόσο θα με βλέπει ακόμη; Πόσο θα κρατήσει αυτή η αθωότητα, ώστε να μπορεί να επικοινωνεί μαζί μου έστω κι έτσι;»

Η μεταφορά και οι ποιητικές εικόνες έρχονται στην ύπαρξη με μια διεργασία που αναγνωρίζαμε στην επιστημονική ανακάλυψη σαν το να βλέπουμε μια αναλογία εκεί πού κανείς δεν την είχε δει ποτέ πριν από μας. | Άρθουρ Καισλερ

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Η πράξη της Δημιουργίας» του Άρθουρ Καισλερ

– Γελωτοποιός και Σοφός εξαρτώνται και οι δυο από την εξυπνάδα τους για να τα βγάλουνε πέρα, και θα δούμε ότι τα υπονοούμενα του Γελωτοποιού μας ανοίγουν μια πολύ χρήσιμη πίσω πόρτα για να τρυπώσουμε στο εσώτερο εργαστήρι της δημιουργικής πρωτοτυπίας.

«Το ένιωθαν ότι μια γυναίκα καταδικασμένη ήδη απ’ όλους δεν είχε και πολλά να χάσει – και γι’ αυτό θα μπορούσε να γίνει επικίνδυνη.» | Αρουντάτι Ρόϊ

Βρυξέλλες 2016

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Ο Θεός των μικρών πραγμάτων» της Αρουντάτι Ρόϊ

– Κατά τρόπο παράδοξο, η εγκατάλειψη και η αμέλεια από μέρους των κηδεμόνων της είχαν οδηγήσει στην περίπτωσή της σε μια απελευθέρωση του πνεύματος. Η εξέλιξη αυτή μόνο συπτωματική μπορεί να θεωρηθεί.

– Τις στιγμές του έρωτα όμως τα μάτια της τον ενοχλούσαν. Τον κοίταζαν λες κι ανήκαν σε κάποιον άλλο. Κάποιον που κοίταζε απλώς. Κάποιον που αγνάντευε τη θάλασσα από το παράθυρό του. Μια βάρκα στο ποτάμι. Ή έναν περαστικό μέσα στην ομίχλη, φορώντας το καπέλο του.
Θύμωνε επειδή δεν καταλάβαινε τι σήμαινε αυτό το βλέμμα. Το τοποθετούσε κάπου ανάμεσα στην αδιαφορία και την απελπισία.

Τέχνη, αφού, καλά ή κακά, θέλουµε να δώσουµε µια διέξοδο στην πυθική σπίθα, που δεν κοιτάει την ώρα να γίνει Λόγος και να µπει επικεφαλής µιας καινούριας αποτίµησης του κόσµου· και Τύχη, αφού είναι αυτή που θα σµίξει τα χρώµατα και τα σχήµατα, τις ευωδιές και τους ήχους, την καρδιά µας και την καρδιά του Σύµπαντος σ’ ένα σηµείο, το λυρικό σηµείο που ονειρευόµαστε· και Τόλµη, αφού κάθε βήµα σωστό µέσα στην κοινωνία αυτή γραφτό είναι ν’ αφήνει πίσω του αίµατα, καπνούς, και δάκρυα… | Οδυσσέας Ελύτης

Fire Sculptures by Johnny Di

ΤΕΧΝΗ – ΤΥΧΗ – ΤΟΛΜΗ, δεν είναι άλλες, είναι οι τρεις αυτές περίφηµες λέξεις που µου ‘ρχονται κάθε φορά στο νου, όταν ετοιµάζοµαι ν’ ανοίξω ένα γράµµα, κι αργοπορώ, κοιτάζοντας τη µεγάλη και τυπική σφραγίδα των Τ.Τ.Τ.

Τη δικιά µου σφραγίδα είναι καιρός τώρα που την κουβαλώ µε αδικαιολόγητην υπερηφάνεια χαραγµένη επάνω στοδέρµα µου και συνήθισα πάντα να τη διαβάζω σύµφωνα και µόνο µε τα αισθήµατα που µου την εµπνεύσανε.

Τέχνη – Τύχη – Τόλµη, οι τρεις αυτές λέξεις, συνοδεύοντας πεισµατικά το περιεχόµενό τους, γίνανε αµέσως – αµέσως δορυφόροι άσβηστοι γύρω από την πρώτη µου εφηβεία, γύρω από την πρώτη µου αντίληψη του κόσµου, δορυφόροι που ακόµη κι ως τα σήµερα, µε αποκορυφωµένη ένταση, δεν παύουν να µου είναι πιστοί.

Ωστόσο, ανάµεσα σ’ όλα τα κυµατιστά, µονά ή ζυγά, χρόνια που µας φέρνουν πιο κοντά ή πιο µακριά σ’ εκείνα που αγαπούµε, δεν είναι -ας τ’οµολογήσουµε- και µερικά που, σάµπως ν’ ανάβει άξαφνα µέσα τους ένας λαµπτήρας από ισχυρότατο φως, ανεβαίνουνε µονοµιάς πάνω από την επιφάνεια και ξεχωρίζουνε αποφασιστικά;

 

∆εν είναι αυτά που, χάρη στο πυκνότους περιεχόµενο, αποχτούνε µια σµαραγδένια λάµψη και στερεότητα και περνιούνται σα δαχτυλίδια θύµησηςδηµιουργικής στα δάχτυλα όσων ανθρώπων θέλησαν µια µέρα να βαδίσουν έξω από την κοινή γραµµή – πιο ψηλά ήπιο χαµηλά, αδιάφορο, πάντα όµως προς κάποιαν εφικτήν ή ανέφικτη κατάκτηση;

«Ο Αριστοτέλης πίστευε πως ό,τι είναι άπειρο υπερβαίνει την ανθρώπινη γνώση. Αν ο άνθρωπος μπορεί να εξετάζει τη φύση του κόσμου, αυτό συμβαίνει ακριβώς επειδή ο κόσμος είναι πεπερασμένος και απαρτίζεται αποκλειστικά από πεπερασμένα πράγματα.» | John D. Barrow

Ιωάννινα ~ Μάρτιος 2019

Αξιοσημείωτα από το η βιβλίο «Άπειρο» του John D. Barrow

– Όσο παράξενο κι αν φαίνεται, καθώς περνάμε από τον επίπεδο κόσμο στον κόσμο των τριών διαστάσεων όπου θα περιμέναμε να υπάρχει πολύ περισσότερος «χώρος», οι δυνατότητές μας σαφώς περιορίζονται. Οι άπειρες δυνατότητες που είχαμε στις δυο διαστάσεις, στις τρεις διαστάσεις γίνονται λίγες και πεπερασμένες.

– Επομένως, η φύση της ύλης υπερβαίνει τις ανθρώπινης κατανόησης και το άπειρο αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο αυτού του απροσπέλαστου αγνώστου που ξεπερνά τον ανθρώπινο νου.

Ναι, βιάζομαι, αλλά μόνο για να ζήσω με την ένταση που μόνο η ωριμότητα μπορεί να σου χαρίσει. | Mario de Andrade

Fire Sculptures by Johnny Di

Mario de Andrade

Μέτρησα τα χρόνια μου και συνειδητοποίησα, ότι μου υπολείπεται λιγότερος χρόνος ζωής απ’ ό,τι έχω ζήσει έως τώρα…
Αισθάνομαι όπως αυτό το παιδάκι που κέρδισε μια σακούλα καραμέλες: τις πρώτες τις καταβρόχθισε με λαιμαργία αλλά όταν παρατήρησε ότι του απέμεναν λίγες, άρχισε να τις γεύεται με βαθιά απόλαυση.
Δεν έχω πια χρόνο για ατέρμονες συγκεντρώσεις όπου συζητούνται, καταστατικά, νόρμες, διαδικασίες και εσωτερικοί κανονισμοί, γνωρίζοντας ότι δε θα καταλήξει κανείς πουθενά.
Δεν έχω πια χρόνο για να ανέχομαι παράλογους ανθρώπους που παρά τη χρονολογική τους ηλικία, δεν έχουν μεγαλώσει.
Δεν έχω πια χρόνο για να λογομαχώ με μετριότητες.
Δε θέλω να βρίσκομαι σε συγκεντρώσεις όπου παρελαύνουν παραφουσκωμένοι εγωισμοί.
Δεν ανέχομαι τους χειριστικούς και τους καιροσκόπους.
Με ενοχλεί η ζήλια και όσοι προσπαθούν να υποτιμήσουν τους ικανότερους για να οικειοποιηθούν τη θέση τους, το ταλέντο τους και τα επιτεύγματα τους.