Τι μας έμαθαν οι αρχαίοι (Δημ. Σαραντάκος) 13 – Ήταν Έλληνας διανοητής ο Πλάτων;

made by Sofoklis

Ο σημερινός τίτλος θέτει ένα ερώτημα που, οπως αναγνωρίζει και ο πατέρας μου, μπορει να ακουστεί βλάσφημο. Ας πούμε ότι τον επέλεξα για να τραβήξω την προσοχή, αντί για έναν ουδέτερο τίτλο, οπως «Πλάτων».

Πλάτων. Γεννήθηκε στην Αθήνα και ανήκε σε επιφανή αριστοκρατική αθηναϊκή οικογένεια. Πατέρας του ήταν ο Αρίστων, ο οποίος καταγόταν από το γένος του Κόδρου, και μητέρα του η Περικτιόνη, η οποία καταγόταν από το γένος του νομοθέτη Σόλωνα. Η Περικτιόνη ήταν αδελφή του Χαρμίδη και ανιψιά του Κριτία, που και οι δύο ανήκαν στους Τριάκοντα Τυράννους. Αδελφοί του Πλάτωνα ήταν ο Αδείμαντος και ο Γλαύκων. Ο ίδιος λεγόταν Αριστοκλής, αλλά αργότερα ονομάστηκε Πλάτων, γιατί είχε ευρύ στέρνο και πλατύ μέτωπο. Γνώρισε τον Σωκράτη σε ηλικία 20 ετών και έμεινε κοντά του μέχρι τον θάνατο του μεγάλου δασκάλου (399 π.Χ.). Ο άδικος θάνατος του Σωκράτη αποτέλεσε το κίνητρο που τον έσπρωξε να καταπολεμήσει τον χαρακτήρα και τις λειτουργίες της αθηναϊκής δημοκρατίας, και να προτείνει με το έργο Πολιτεία την υποκατάστασή της με άλλο πολίτευμα.

Ο Θαλής έκρινε πως το σωστό ήταν να απαντήσει στα προσβλητικά λόγια, αλλά, με το δικό του τρόπο.

Κι αλήθεια, ποτέ του δε θα μπορούσε ο Μέλισσος να λησμονήσει το Θαλή. Να τι είχε συμβεί πριν από χρόνια:

Ο Θαλής, απασχολημένος καθώς ήταν συνεχώς με την επιστημονική του έρευνα, δεν είχε φροντίσει να αποκτήσει χρήματα. Η απόκτηση χρημάτων δεν τον ενδιέφερε άλλωστε και ιδιαίτερα, αφού πίστευε ότι η πιο πολύτιμη αλλά και η πιο σταθερή περιουσία που μπορεί να αποκτήσει ο άνθρωπος στη ζωή του είναι η γνώση. «Ο πλούτος είναι κάτι το αβέβαιο», συνήθιζε να λέει ο Θαλής, όπως και όλοι οι σοφοί άνθρωποι του καιρού του, «όμως η γνώση, από τη στιγμή που την αποκτάς, είναι για πάντα δική σου και κανείς ποτέ δεν μπορεί να σου τη στερήσει».

«Αν περιμένει κανένας ν΄αγαπήσει μόνο όταν θα΄ναι σίγουρος ότι θα δεχτεί ίση αγάπη σαν αντάλλαγμα, θα περιμένει για πάντα.»~[Η ΑΓΑΠΗ-Μπουσκάλια Λεο]

Η ΑΓΑΠΗ-ΜΠΟΥΣΚΑΛΙΑ ΛΕΟ

-Γιατί αν δεν περιμένεις τίποτα και δε ζητάς τίποτα, δεν θα σ΄εξαπατήσουν, κι ούτε θ΄απογοητευτείς ποτέ. Μόνον όταν η αγάπη είναι απαιτητική φέρνει μαζί της πόνο.

–Είναι αστείο , αλλά κανένας  δε διστάζει ν΄αγγίξει ένα μωρό, ή να χαϊδέψει και ν΄αγκαλιάσει ένα ξένο σκυλί. Κι όμως εγώ κάθομαι εδώ πέρα καμιά φορά και πεθαίνω θέλοντας κάποιος να μ΄αγγίξει, και κανένας δεν το κάνει.

– Είναι δυνατό για μένα – και όχι παράλογο- ν΄αγαπώ τον καθένα με την ίδια ένταση και πάλι να έχω όλη την ενέργεια της αγάπης μέσα μου, όπως την είχα πριν.

–Μόρφωση θα ΄πρεπε να είναι

«Η οργή είναι μορφή λύπης»~Αριστοτέλης

 

Για τον Αριστοτέλη η ακράτεια, ως προς τις σωματικές ηδονές, είναι περισσότερο επιτιμητέα από την ακράτεια σε σχέση με την οργή. Και θα το δικαιολογήσει:

Η Φιλία στη φιλοσοφία του Επίκουρου.

Γράφει η Μαρία Σκαμπαρδώνη

Ο Επίκουρος, αυτός ο τόσο παρεξηγημένος φιλόσοφος, έζησε μία ζωή αναζητώντας την ευτυχία της ψυχής. Αναζήτησε την ηδονή, όχι με την έννοια της σωματικής απόλαυσης και της άκρατης σαρκολατρίας, αλλά με την έννοια του μέτρου και όλων εκείνων που χρειάζονται πραγματικά για τη ζωή μας. Η ηδονή είναι εκείνη που απαλλάσσει τον άνθρωπο από εξωτερικούς φόβους και άγχη.

Ο πνευματικός άνθρωπος για τον Επίκουρο, όχι μόνο δεν είναι εκείνος που αποστασιοποιείται από τον κόσμο, αλλά που μένει μέσα σε αυτόν και απολαμβάνει την κοινωνική συνύπαρξη. Ο Επίκουρος συνήθιζε να λέει ‘’ “Απ’ όλα τα αγαθά που παρέχει η Σοφία για έναν ευτυχισμένο βίο το μεγαλύτερο είναι η απόκτηση της φιλίας’’.

Ο Επίκουρος είναι τρομερά καινοτόμος, θεωρώντας τη φιλία ανώτερο αγαθό από τον έρωτα: Η ερωτική πράξη από μόνη της δεν έχει τίποτα το επιλήψιμο, όμως πολύ πιο σημαντική από το σεξ ή τον έρωτα είναι η φιλία, που “χορεύει ολόγυρα στην οικουμένη καλώντας μας να ξυπνήσουμε για χάρη της ευτυχίας“.

Για να σε σέβονται οι ηλίθιοι, πρέπει να συμπεριφέρεσαι σύμφωνα με τις προσδοκίες τους. (OSHO)

Γιατί θα έπρεπε να σε απασχολεί η αναγνώριση; Η αναγνώριση δεν έχει νόημα μόνο αν δεν αγαπάς αυτό που κάνεις. Μόνο τότε έχει νόημα, επειδή τότε είναι ένα υποκατάστατο. Μισείς αυτό που κάνεις, δεν σου αρέσει, το κάνεις όμως επειδή θα υπάρξει αναγνώριση, θα σε αποδέχονται, θα σε τιμούν. Αντί να σκέφτεσαι την αναγνώριση, ξανασκέψου αυτό που κάνεις. Το αγαπάς; Τότε, τέλειωσε. Αν δεν το αγαπάς, τότε άλλαξέ το!

Οι γονείς όμως και οι δάσκαλοι πάντοτε ενθαρρύνουν την αναγνώριση. Αυτή είναι μια πολύ πονηρή στρατηγική για να κρατιούνται οι άνθρωποι υπό έλεγχο.

Αρχύτας o πρώτος αεροναυπηγός;

Ο Αρχύτας (440-360 π.Χ.) ήταν ένας μαθηματικός από τον Τάραντα μαθητής του Πυθαγόρα που ασχολήθηκε μεταξύ πολλών άλλων και με πτήσεις… Θεωρείται ο τελευταίος αλλά και ο σημαντικότερος των Πυθαγορείων. Ο Αρχύτας (440-360 π.Χ.) ήταν ένας μαθηματικός από τον Τάραντα μαθητής του Πυθαγόρα που ασχολήθηκε μεταξύ πολλών άλλων και με πτήσεις! Θεωρείται ο τελευταίος αλλά και ο σημαντικότερος των Πυθαγορείων.

Μακιαβέλλι Νικολό (Niccolo Machiavelli): Η Εξουσία ως αυτοσκοπός

Για εκεί που, κατ’ εμέ, η ανάγκη για εξουσία, ως αρχής και τέλους, η «λογική» της παντί τρόπω κυριαρχίας του ενός επί του άλλου, στις σχέσεις ηγεμόνα και λαού, αλλά και ανθρώπου προς συνάνθρωπο ευρύτερα, προς ποδηγέτηση, ωσαν την κυριαρχία επί της αγέλης στο ζωϊκό βασίλειο (Ζούγκλα), εν γνώσει εδραιωμένη σε μεθόδους παραπλάνησης, εξαπάτησης , φόβου και τιμωρίας, πετάει έξω από το παράθυρο την αγάπη, την συνείδηση, το ήθος την ηθική, το έλεος, την συμπόνοια , την εμπιστοσύνη, την φιλία…

Για κεί όπου, κατ’ εμέ, η αδήριτη ανάγκη για επικράτηση του ανθρώπου επί του συναθρώπου είναι υποδηλωτική της μεγάλης αδυναμίας καί του υπέρμετρου φόβου…(ποιών φοβιών αραγε;)

Κατά Μακιαβέλλι { στο βιβλίο Il principe (Ο ηγεμών)}:

«Αν συμφέρει καλύτερα τον ηγεμόνα να τον αγαπούν ή να τον φοβούνται».;

 Κατά Μακιαβέλλι απάντηση: «Και το ένα και το άλλο· μα επειδή είναι δύσκολο να συνυπάρξουν, είναι πολύ πιο σίγουρο να σε φοβούνται παρά να σε αγαπούν, αν είναι να λείψει ένα από τα δύο. Γιατί οι άνθρωποι γενικά είναι αχάριστοι, ευμετάβολοι και άπληστοι. Όσο τους ευεργετείς, σου είναι όλοι αφοσιωμένοι, μα όταν ο κίνδυνος ζυγώσει, αλλάζουν. Κι ο ηγεμόνας που βασίστηκε μονάχα στα λόγια τους, γυμνωμένος από κάθε άλλη ετοιμασία, καταστρέφεται. Οι άνθρωποι ευκολότερα βλάπτουν έναν που αγαπούν παρά έναν που φοβούνται».

«Ο φόβος έχει κάποια χρησιμότητα, η δειλία όμως δεν έχει καμία.»~Μαχάτμα Γκάντι

Αποφθέγματα του Μαχάτμα Γκάντι (1869-1948)

Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, μετά σε πολεμούν, μετά τους νικάς.

 

Η ελευθερία δεν αξίζει τίποτα αν δεν συμπεριλαμβάνει την ελευθερία να κάνεις λάθη.

Μειλιχιότητα (Αριστοτέλης)

photo by EvAr

&Οργή.& — Υπάρχει δε και ως προς την οργήν υπερβολή και έλλειψις και μεσότης. Επειδή δε σχεδόν δεν έχουν όνομα αυτά, αφού ονομάζομεν τον μέσον μειλίχιον, θα ονομάσωμεν και την μεσότητα μειλιχιότητα. Από δε τους δύο άκρους ο μεν υπερβολικός ας ονομασθή οργίλος και η κακή ιδιότης του οργιλότης, ο δε ελλιπής αόργητος κάπως, και η κακή ιδιότης του αοργησία.

&Μειλιχιότης.&

&Σχέσις της μειλιχιότητος προς τας ακρότητας, και συγγένεια αυτής προς την ελλιπή ακρότητα.& — Η μειλιχιότης είναι μεσότης ως προς τα είδη της οργής. Επειδή δε το μέσον δεν έχει όνομα, σχεδόν δε και τα άκρα, φέρομεν προς το μέσον την μειλιχιότητα, ενώ κλίνει κάπως προς την έλλειψιν, η οποία είναι ανώνυμος.