Μπρέχτ: H Βλακεία

Πάντα υπάρχουν αρκετοί βλάκες για να σχηματίσουν μια πλειοψηφία. Αυτό είναι το μυστικό όπλο του βλάκα

Ποιο είναι το μεγάλο μυστικό του βλάκα;» ρώτησαν κάποτε τον κ. Κόινερ «Αυτό που τον κάνει ακατανίκητο, ανυπέρβλητα κακό και πάντα νικητή;»

«Το μεγάλο μυστικό του βλάκα, για να σκεφτώ λίγο. Ε, μάλλον ότι δεν του περνά καν από το μυαλό, δεν διανοείται ότι μπορεί για μια στιγμή να ‘χει άδικο. Κι αν του περάσει μια στάλα υποψίας από το μυαλό, γρήγορα τη διώχνει. Αυτός βλαξ; Ποτέ των ποτών. Οι άλλοι είναι πάντα. Έτσι γίνεται αδίσταχτα θρασύς, υπέροχα επικίνδυνος, ανυπέρβλητα αλαζονικός. Και πείθει. Γιατί πάντα υπάρχουν αρκετοί βλάκες για να σχηματίσουν μια πλειοψηφία. Αυτό είναι το μυστικό όπλο του βλάκα. Μα γι’ αυτό ακριβώς πρέπει να εξολοθρεύουμε τη βλακεία, γιατί κάνει βλάκες αυτούς που τη συναντούν».

Αριστοτέλης: Για τη φιλία

Κανένας δεν θα επέλεγε να ζει δίχως φίλους, κι ας είχε όλα τα υπόλοιπα αγαθά

ΑΣ ΠΟΥΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΓΑΠΟΥΝ οι άνθρωποι και θέλουν να τους έχουν φίλους τους και ποιους μισούν, καθώς και για ποιον λόγο -αφού όμως πρώτα δώσουμε τον ορισμό της φιλίας και της αγάπης…

ΑΣ ΔΕΧΘΟΥΜΕ ΛΟΙΠΟΝ ΟΤΙ ΑΓΑΠΩ ΚΑΠΟΙΟΝ και θέλω να τον έχω φίλο μου θα πει θέλω γι’ αυτόν καθετί που το θεωρώ καλό, όχι για να κερδίσω κάτι ο ίδιος, αλλά αποκλειστικά για χάρη εκείνου· κάνω μάλιστα και ό,τι μπορώ για να αποκτήσει αυτά τα καλά εκείνος.

Υπάρχει μέλλον μετά το τέλος;

Ο νευροχειρουργός και καθηγητής του Χάρβαρντ δρ Εμπεν Αλεξάντερ ισχυρίζεται ότι η ψυχή του ταξίδεψε – για λίγο – στον Παράδεισο, όπου συνάντησε γιγάντιες πεταλούδες και όμορφες κοπέλες. Το ΒΗmagazino μίλησε με ειδικούς της νευροεπιστήμης που θεωρούν πως όλα αυτά ήταν ένα όνειρο

Γράφει η Ζιώγα Βασιλική

Στις 10 Νοεμβρίου 2008 ο δρ Εμπεν Αλεξάντερ ξύπνησε με πονοκέφαλο. Μέσα σε 15 λεπτά η ενόχληση μετατράπηκε σε ανυπόφορο πόνο. Και λίγες ώρες αργότερα ο νευροχειρουργός και διδάσκων της Ιατρικής του Χάρβαρντ έπεσε σε κώμα, με τους γιατρούς να επιβεβαιώνουν ότι προσβλήθηκε από μια «σπάνια μορφή μηνιγγίτιδας», με αποτέλεσμα o εγκέφαλός του να τεθεί προσωρινά εκτός λειτουργίας – ο ίδιος περιγράφει την κατάστασή του ως «completely shut down» και «totally offline».

Τι γίνεται μετά τον θάνατο;

Ολοι έχουμε αναρωτηθεί αν υπάρχει μεταθανάτια ζωή, λίγοι όμως είναι αρκετά θαρραλέοι – ή ανόητοι – ώστε να επιχειρήσουν να το ανακαλύψουν

Τι γίνεται μετά τον θάνατο; Μπορώ να σας αναφέρω 47 ανθρώπους οι οποίοι έχουν προσπαθήσει να δαμάσουν την ορθολογική δύναμη της επιστήμης για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα. Κάποιοι ήταν γιατροί, κάποιοι φυσικοί, κάποιοι ψυχολόγοι. Δύο ήταν κάτοχοι του Βραβείου Νομπέλ. Ενας ήταν κτηνοτρόφος προβάτων. Το προσπάθησαν σε εργαστήρια, χειρουργεία, αχυρώνες. Από αυτούς μόνο ένας, ως σήμερα, έχει συναντήσει μιαν αδιάσειστη απόδειξη, τέτοια που να μπορεί να πει: «Νίκη! Τώρα ξέρω στα σίγουρα». Το όνομά του ήταν Τόμας Λιν Μπράντφορντ.

Τι σημαίνει εντελέχεια

photo by EvAr

Τὸ δ’ ὄνομα τῆς ἐντελεχείας σημαίνει παρὰ τῷ Ἀριστοτέλει τὴν ἐνέργειαν καὶ τὴν τελειότητα· σύγκειται γὰρ παρὰ τὸ ἕν καὶ τὸ τέλειον καὶ τὸ ἔχειν· ὅταν γὰρ ἕκαστον ἔχῃ τὴν ἑαυτοῦ τελειότητα, ἐντελεχείᾳ λέγεται εἶναι. διττὴ δὲ ἡ ἐφ’ ἑκάστου ἐντελέχεια, ἡ μὲν ἤδη τετελειωμένου τοῦ πράγματος καὶ ἅπαν τὸ δυνάμει ἀποβαλόντος, ἡ δὲ κινηθέντος ἐκ τῆς δυνάμεως καὶ κατὰ ταύτην ἀλλοιουμένου τε καὶ ἐπὶ τὸ εἶδος ἀγομένου, οἷον ἐπὶ τοῦ χαλκοῦ τοῦ δυνάμει ἀνδριάντος· ἐντελέχεια γὰρ αὐτοῦ ἔστι καὶ ὅταν γίνηται ἀνδριὰς ὑπὸ τοῦ ἀνδριαντοποιοῦ τοιῶσδε σχηματιζόμενος, καὶ ὅταν ἤδη γεγενημένος εἴη ἀνδριὰς καὶ ἀπειληφὼς τὸ τέλειον τοῦ ἀνδριάντος εἶδος. ἀλλ’ αὕτη μὲν ἡ ἐντελέχεια οὐκέτι σῳζομένης ἐστὶ τῆς δυνάμεως, καθ’ ἣν ἠδύνατο γενέσθαι ἀνδριάς· ἤδη γάρ ἐστιν ἀνδριὰς καὶ οὐκέτι ἔχει τὸ δυνάμει, διὸ καὶ τελειότης αὕτη οὐ τῆς δυνάμεως (πῶς γὰρ ἣν φθείρει;), ἀλλὰ τοῦ πράγματος ἐν ᾧ ἡ δύναμις ἦν· ἡ δὲ πρότερον ῥηθεῖσα ἐντελέχεια, καθ’ ἣν ἐγίνετο ἀνδριάς, ἔτι τὸ δυνάμει διαφυλάττει. καὶ ἔστι αὕτη ἡ ἐντελέχεια ἐνέργεια ἀτελής (ὁδεύει γὰρ ἐπὶ τὸ εἶδος καὶ τὴν κυρίως τε καὶ ἁπλῶς ἐντελέχειαν), διὸ καὶ πρώτη ἐντελέχεια λέγεται, ἡ δὲ τελεία· ἠρεμεῖ γὰρ ἐν αὐτῇ γενόμενον τὸ κινούμενον καὶ τοῦ δυνάμει παντελῶς ἀπαλλάττεται.

Απόδοσις:

Το όνομα της εντελέχειας σημαίνει κατά τον Αριστοτέλη την ενέργεια και την τελειότητα· διότι απαρτίζεται από το ένα, το τέλειο και το έχει, καθώς τότε λέγεται το κάθε πράγμα ότι είναι εντελεχεία, όταν έχει την δική του τελειότητα.

Γιανναράς: Δεν ξέρουν να σχετίζονται

«Δεν φταίνε οι άνθρωποι σήμερα όταν δεν μπορούν να ερωτευθούν, όταν ταυτίζουν τον έρωτα μόνο με τη χρήση του άλλου»

«ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ἔχουμε δύο λέξεις γιὰ νὰ σημάνουμε τὰ ἀντι-κείμενα τῆς ἐμπειρικῆς μας πιστοποίησης: τὴ λέξη «πράγματα» καὶ τὴ λέξη «χρήματα». «Πράγματα» εἶναι τὰ παράγωγα τοῦ πράττειν, τὰ ἀποτελέσματα μιᾶς ποιητικῆς ἐνέργειας, τὰ πεπραγμένα ἑνὸς δημιουργοῦ προσώπου. «Χρήματα» εἶναι ἐκεῖνα ἀπὸ τὰ πράγματα ποὺ καθορίζονται κυρίως ἀπὸ τὴ χρήση τους, ἐξυπηρετοῦν χρηστικὲς ἀνάγκες, εἶναι χρήσιμα στὴν πρακτικὴ τοῦ βίου. Τὰ πράγματα ἐνδέχεται νὰ διασώζουν τὴν ἑτερότητα (μοναδικότητα καὶ ἀνομοιότητα) ἑνὸς προσωπικοῦ δημιουργικοῦ λόγου, νὰ παραπέμπουν στὸ πρόσωπο τοῦ δημιουργοῦ τους (ὅπως ἡ ζωγραφιὰ στὸν ζωγράφο καὶ τὸ ποίημα στὸν ποιητή). Τὰ χρήματα ταυτίζονται ἁπλῶς μὲ τὴ χρηστική τους σκοπιμότητα, παραπέμπουν στὴν ἴδια γιὰ ὅλους ὠφέλιμη διευκόλυνση.

Το χαρμόσυνο και οδυνηρό πρόβλημα της γέννησης και του θανάτου

Η κυρία Ρ. ήταν πάρα πολύ και βαριά αναστατωμένη από την απώλεια του γιου της στον πόλεμο. Το ερώτημά της ήταν αν ο γιος της θα συνεχίσει να υπάρχει με κάποιο τρόπο, αν η μετενσάρκωση είναι αλήθεια.

Είναι δύσκολο να σκεφτεί κανείς με σύνεση το πρόβλημα του θανάτου όταν έχει σχεδόν παραλύσει από τη θλίψη. Την ρώτησα: «Ποιο είναι το κύριο θέμα σας; Ο γιος σας ή η δική σας απώλειά του; Όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο αντιμετωπίζουν αυτό το γενικό πρόβλημα της γέννησης και του θανάτου, της χαράς και της θλίψης. Κανείς δεν μπορεί να ξεφύγει απ’ αυτό· μπορεί να του ξεφεύγει με τη φαντασία του μέσα από κάποια θεωρία ή πίστη ή πρακτική ξεχάσματος του εαυτού, όμως η ζωή και ο θάνατος παραμένουν ένα μυστήριο για να λυθεί όχι μέσα από εκλογικεύσεις, αλλά από το ζήσιμο, από την εμπειρία εκείνου που είναι αιώνιο και δεν έχει αρχή και τέλος. Μίσος εναντίον εκείνων που συμμετείχαν στο θάνατο του γιού σας, δεν δημιουργεί την αναγκαία κατάσταση του νου που μόνο μ’ αυτήν μπορεί να βιώσει κανείς την αλήθεια. Αντιθέτως, το μίσος, η θλίψη και η κτητικότητα εμποδίζουν την κατανόηση και την εμπειρία του άχρονου. Στο ξεπέρασμα του μίσους, της αγανάκτησης και του θυμού υπάρχει η αυγή της συμπόνιας που θα εξαγνίσει τον βασανισμένο νου. Εάν νοιάζεστε για τον νεκρό, θα δημιουργήσετε περισσότερο θάνατο, αλλά αν νοιάζεστε για τους ζωντανούς, θα γνωρίσετε την αιωνιότητα της ζωής».

Έρευνα – ΚΑΣΤΟΡΙΑΔΗΣ: Για τη φιλία και την αγάπη

Με αφορμή την κυκλοφορία της βιογραφίας του Έλληνα φιλόσoφου από τον François Dosse με τίτλο Une vie, ξαναδιαβάζουμε

Στo γαλλικό πνευματικό τοπίο των τελευταίων πενήντα χρόνων, ο Κορνήλιος Καστοριάδης θεωρείται μια ιδιαίτερη περίπτωση. Αν και τα γραπτά του παραμένουν μακριά από την ύλη των πανεπιστημίων και την ευρύτερη αναγνώριση, ο Καστοριάδης ήταν εξίσου κεντρικό πρόσωπο στη γαλλική πνευματική ζωή στη δεκαετία του ’50, μαζί με τους Ντελέζ, Ντεριντά, Φουκώ και Μπουρντιέ. Η σκέψη του Καστοριάδη προτείνει ένα δρόμο που στηρίζεται στην αξία των κοινωνικών δεσμών, της κοινωνικής και πολιτικής αυτονομίας και της αυτοδιαχείρισης. Η βάση της φιλοσοφίας του ανιχνεύεται πίσω από πολλούς διανοούμενους σήμερα στα ζητήματα της αυτονομίας, της χειραφέτησης και της φαντασίας. Η πρώτη βιογραφία του Κορνήλιου Καστοριάδη μόλις κυκλοφόρησε από τον Γάλλο ιστορικό και φιλόσοφο François Dosse, με τίτλο Une vie. Με αφορμή την κυκλοφορία της, επιλέξαμε μερικά διαχρονικά αποσπάσματα του Έλληνα φιλόσοφου.

H oργή είναι μια παροδική τρέλα – και οι Στωικοί ήξεραν καλά πώς να την ελέγξουν

Οι άνθρωποι εκνευρίζονται για πολλούς λόγους, από τους πιο απλούς (κάποιος μπήκε μπροστά μου στην εθνική) μέχρι τους πραγματικά σοβαρούς (οι άνθρωποι συνεχίζουν να πεθαίνουν στη Συρία και κανείς δεν κάνει τίποτα γι’ αυτό). Συνήθως όμως η αιτιολογία του θυμού είναι απλή, όπως γράφει aeon.

Γι’ αυτό η Αμερικανική Ψυχολογική Ένωση έχει στο site της μια ενότητα αφιερωμένη στη διαχείριση του θυμού. Είναι αρκετά ενδιαφέρον το ότι μοιάζει πολύ με μία από τις πιο παλιές πραγματείες για το θέμα με τίτλο Περί Οργής που
έγραψε ο στωικός φιλόσοφος Λεύκιος Ανναίος Σενέκας τον 1^ο αιώνα μ.Χ.

«Αυτό που σκοτώνει τη ζωή δεν είναι η κανονικότητα, αλλά η ανικανότητά μας να τη δοξάσουμε» ~Πασκάλ Μπρυκνέρ

photo by DesPin

Τι είναι ακριβώς μια συνήθεια; Μια συγκεκριμένη τεχνική εξοικονόμησης ενέργειας. Γεννιέται από την αρχή της συντήρησης: να μη χρειάζεται να ξαναφτιάχνουμε τα πάντα κάθε πρωί, να έχουμε δημιουργήσε αντανακλαστικά για να αφομοιώσουμε το τυχαίο, το ιδιαίτερο συμβάν. Η ζωή δίχως τη συνήθεια θα ήταν ένας εφιάλτης, μια και αφού γίνεται δεύτερη φύση μας, μας απαλλάσσει από επαναλαμβανόμενες προσπάθειες. Μας επιτρέπει να γίνουμε κύριοι μιας τέχνης ή ενός επαγγέλματος που στην αρχή μας αποθάρρυνε. Κρατούμε τις συνήθειές μας επειδή εντυπώνουν τους ρυθμούς της ζωής μας, συνιστώντας τη σπονδυλική της στήλη. Δεν είναι απλώς μια ρουτινιάρικη επανάληψη, μαρτυρούν επίσης και αν είμαστε πιστοί στον εαυτό μας. Αν τις απαρνηθούμε, απαρνούμαστε τον ίδιο τον εαυτό μας. Η μεγάλη τέχνη δεν είναι μόνο να σπας τη ρουτίνα, αλλά και να ξέρεις να παίζεις σαν ζογκλέρ με πολλές, δίχως να εξαρτάσαι από καμιά. Και μέσα από πολλές παλιές μας συνήθειες επινοούμε μια καινούρια. Αυτό ονομάζεται αναγέννηση.