Φυγή ~ Γιῶργος Σεφέρης

Zoo Βουδαπέστη ~ Ιούλιος 2018

Φυγή

Δὲν ἦταν ἄλλη ἡ ἀγάπη μας
ἔφευγε ξαναγύριζε καὶ μᾶς ἔφερνε
ἕνα χαμηλωμένο βλέφαρο πολὺ μακρινὸ
ἕνα χαμόγελο μαρμαρωμένο, χαμένο
μέσα στὸ πρωινὸ χορτάρι
ἕνα παράξενο κοχύλι ποὺ δοκίμαζε
νὰ τὸ ἐξηγήσει ἐπίμονα ἡ ψυχή μας.

Γιώργος Σεφέρης «Ο Δαίμων της Πορνείας»

 

Stefan Kuhn

 

Γιώργος Σεφέρης «Ο Δαίμων της Πορνείας»

…Nicosia e Famagosta per la lor bestia si lamenti e garra… (Λευκωσία και Αμμόχωστος θρηνούν και στενάζουν για το κτήνος τους)

PARADISO

…ως γοιόν ηξεύρετε και ο δαίμων της πορνείας όλον τον κόσμον

πλημμελά τον εκόμπωσε τον ρήγαν και έππεσεν εις αμαρτίαν… (…γιατί, όπως ξέρετε, ο δαίμων της πορνείας που όλο τον κόσμο βάζει σε πείρασμό, πλάνεψε τον βασιλιά και υπέπεσε σε αμάρτημα…)

XPONIKO TOY MAXAIPA

O Tζουάν Bισκούντης είχε γράψει την αλήθεια.

Πώς πλέρωσε μαυλίστρες ο κούντη Tερουχάς

πώς βρέθηκαν αντάμα αυτός κι η ρήγαινα

πώς άρχισε το πράμα, πώς ξετέλειωσε,

όλα της Λευκωσίας τα κοπέλια

το διαλαλούσαν στα στενά και στις πλατείες.

Πως ήταν η γραφή σωστή που έστειλε στη Φραγκιά

στο ρήγα το ξέραν οι συβουλατόροι.

Όμως τώρα

συνάχτηκαν και συντυχαίναν για να συβουλέψουν

την Kορόνα της Kύπρου και των Iεροσολύμων·

τώρα ήταν διαταμένοι για να κρίνουν

τη ρήγαινα Λινόρα που κρατούσε

απ’ τη μεγάλη τη γενιά των Kαταλάνων·

κι είναι ανελέημονες οι Kαταλάνοι

κι αν τύχαινε κι ο ρήγας εκδικιούνταν

τίποτε δε θα το ‘χαν ν’ αρματώσουν και να ‘ρθούνε

και να τους ξολοθρέψουν αυτούς και το βιο τους.

Eίχαν ευθύνες, τρομερές ευθύνες·

από τη γνώμη τους κρέμουνταν το ρηγάτο.

Πως ο Bισκούντης ήταν τίμιος και πιστός

βέβαια το ξέραν· όμως βιάστηκε,

φέρθηκε αστόχαστα άμοιαστα άτσαλα.

Ήταν αψύς ο ρήγας, πώς δεν το λογάριασε;

και μπρούμυτα στον πόθο της Λινόρας.

Πάντα μαζί του στα ταξίδια το πουκάμισό της

και τό ‘παιρνε στην αγκαλιά του σαν κοιμούνταν·

και πήγε να του γράψει ο αθεόφοβος

πως βρήκαν με την άρνα του το κριάρι·

γράφουνται τέτοια λόγια σ’ έναν άρχοντα;

Ήταν μωρός. Tουλάχιστο ας θυμούνταν

πως έσφαλε κι ο ρήγας· έκανε το λιγωμένο

μα είχε στο πισωπόρτι και δυο καύχες.

Aναστατώθη το νησί σαν η Λινόρα

πρόσταξε και της έφεραν τη μια, τη γκαστρωμένη

κι άλεθαν με το χερομύλι πάνω στην κοιλιά της

πινάκι το πινάκι το σιτάρι.

Και το χειρότερο – δεν το χωράει ο νους –

αφού το ξέρει ο κόσμος όλος πως ο ρήγας

γεννήθηκε στο ζώδιο του Aιγόκερω,

πήρε στα χέρια του ο ταλαίπωρος καλάμι

τη νύχτα που ήταν στον Aιγόκερω η σελήνη

να γράψει τι; για κέρατα και κριάρια!

O φρόνιμος τη μοίρα δεν τηνε ξαγριεύει.

Όχι· δεν είμαστε ταγμένοι για να πούμε

πού είναι το δίκιο. Tο δικό μας χρέος

είναι να βρούμε το μικρότερο κακό.

Κάλλιο ένας να πεθάνει από το ριζικό του

παρά σε κίντυνο να μπούμε εμείς και το ρηγάτο.

Έτσι συβουλευόντουσαν όλη τη μέρα

και κατά το βασίλεμα πήγαν στο ρήγα

προσκύνησαν και τού είπαν πως ο Tζουάν Bισκούντης

είναι ένας διαστρεμμένος ψεματάρης.

Κι ο Tζουάν Bισκούντης πέθανε απ’ την πείνα σε μια γούφα.

Μα στην ψυχή τού ρήγα ο σπόρος της ντροπής του

άπλωνε τα πλοκάμια του και τον εκίνα

το ‘παθε να το πράξει και στους άλλους.

Kερά δεν έμεινε που να μη βουληθεί να την πορνέψει·

τις ντρόπιασε όλες. Φόβος κι έχτρα ζευγαρώναν

και γέμιζαν τη χώρα φόβο κι έχτρα.

Έτσι, με το «μικρότερο κακό», βάδιζε η μοίρα

ως την αυγή τ’ Άγι’ Aντωνιού, μέρα Tετάρτη

που ήρθαν οι καβαλάρηδες και τον εσύραν

από της καύχας του την αγκαλιά και τον εσφάξαν.

«Kαι τάπισα παρά ούλους ο τουρκοπουλιέρης

ήβρεν τον τυλιμένον το αίμαν» λέει ο χρονογράφος

«κι έβγαλεν την μαχαίραν του και κόβγει

τα λυμπά του με τον αυλόν και του είπε:

Για τούτα έδωκες θάνατον!».

Αυτό το τέλος

όρισε για το ρήγα Πιέρ ο δαίμων της πορνείας.

πηγή: https://latistor.blogspot.gr/

Γιώργος Σεφέρης, Επιφάνια, 1937

photo by DesPin

ΕΠΙΦΑΝΙΑ, 1937

Τ’ ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού

η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ’ ασφοδίλια

το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας

και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου

χρυσά’ τ’ άστρα του Κύκνου κι’ εκείνο τ’ άστρο ό Αλδεβαράν.

Η λυπημένη ~ Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)

Η λυπημένη

Στην πέτρα της υπομονής
κάθισες προς το βράδυ
με του ματιού σου το μαυράδι
δείχνοντας πως πονείς·

 κι είχες στα χείλια τη γραμμή
που είναι γυμνή και τρέμει
σαν η ψυχή γίνεται ανέμη
και δέουνται οι λυγμοί·

«Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΑΧΩΡΗΤΟΥ» ~Γιώργος Σεφέρης

Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΑΧΩΡΗΤΟΥ

Πέφτουν ολοένα σήμερα νομίσματα πάνω στην πολιτεία

ανάμεσα σε κάθε κόμπο σα μια σταλαματιά στο χώμα

«Διάλειμμα Χαρᾶς»~ Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)

«Διάλειμμα Χαρᾶς»

Εἴμασταν χαρούμενοι ὅλοι ἐκεῖνο τὸ πρωὶ
θεέ μου πόσο χαρούμενοι.
Πρῶτα γυάλιζαν οἱ πέτρες τὰ φύλλα τὰ λουλούδια
ἔπειτα ὁ ἥλιος ἕνας μεγάλος ἥλιος
ὅλο ἀγκάθια μὰ τόσο ψηλὰ στὸν οὐρανό.

«Θερινό Ηλιοστάσι» ~Γιώργος Σεφέρης

Γιώργος Σεφέρης «Θερινό Ηλιοστάσι»

Θ΄

Μιλούσες για πράγματα που δεν τα ‘βλεπαν

κι αυτοί γελούσαν.

Όμως να λάμνεις στο σκοτεινό ποταμό

πάνω νερά∙

να πηγαίνεις στον αγνοημένο δρόμο

στα τυφλά πεισματάρης

και να γυρεύεις λόγια ριζωμένα

σαν το πολύροζο λιόδεντρο –

άφησε κι ας γελούν.

«Επί σκηνής» [Δ΄] ~Γιώργος Σεφέρης

Γιώργος
Σεφέρης «Επί σκηνής» [Δ΄]

Η θάλασσα∙ πώς έγινε έτσι η θάλασσα;

Άργησα χρόνια στα βουνά∙

με τύφλωσαν πυγολαμπίδες.

Τώρα σε τούτο τ’ ακρογιάλι περιμένω

ν’ αράξει ένας άνθρωπος

ένα υπόλειμμα, μια σχεδία.

Μα μπορεί να κακοφορμίσει η θάλασσα;

Ένα δελφίνι την έσκισε μια φορά

κι ακόμη μια φορά

η άκρη του φτερού ενός γλάρου.

Γιώργου Σεφέρη, «Ο Στράτης Θαλασσινός ανάμεσα στους αγάπανθους»

photo by DesPin

Δεν έχει ασφοδίλια, μενεξέδες, μήτε υάκινθους·
πώς να μιλήσεις με τους πεθαμένους.
Οι πεθαμένοι ξέρουν μονάχα τη γλώσσα των λουλουδιών·
γι’ αυτό σωπαίνουν
ταξιδεύουν και σωπαίνουν, υπομένουν και σωπαίνουν
παρά δήμον ονείρων, παρά δήμον ονείρων.

Αν αρχίσω να τραγουδώ θα φωνάξω
κι α φωνάξω —
Οι αγάπανθοι προστάζουν σιωπή
σηκώνοντας ένα χεράκι μαβιού μωρού της Αραβίας
ή ακόμη τα πατήματα μιας χήνας στον αέρα.

Είναι βαρύ και δύσκολο, δε μου φτάνουν οι ζωντανοί·
πρώτα γιατί δε μιλούν, κι ύστερα
γιατί πρέπει να ρωτήσω τους νεκρούς
για να μπορέσω να προχωρήσω παρακάτω.
Αλλιώς δε γίνεται, μόλις με πάρει ο ύπνος
οι σύντροφοι κόβουνε τους ασημένιους σπάγκους
και το φλασκί των ανέμων αδειάζει.
Το γεμίζω κι αδειάζει, το γεμίζω κι αδειάζει·
ξυπνώ
σαν το χρυσόψαρο κολυμπώντας
μέσα στα χάσματα της αστραπής,
κι ο αγέρας κι ο κατακλυσμός και τ’ ανθρώπινα σώματα,
κι οι αγάπανθοι καρφωμένοι σαν τις σαΐτες της μοίρας
στην αξεδίψαστη γης
συγκλονισμένοι από σπασμωδικά νοήματα,
θα ’λεγες είναι φορτωμένοι σ’ ένα παμπάλαιο κάρο
κατρακυλώντας σε χαλασμένους δρόμους, σε παλιά καλντερίμια,
οι αγάπανθοι τ’ ασφοδίλια των νέγρων:
Πώς να τη μάθω ετούτη τη θρησκεία;

«Μιλοῦσες γιὰ πράγματα» του Γεώργιου Σεφέρη

Μιλοῦσες γιὰ πράγματα

Μιλοῦσες γιὰ πράγματα ποὺ δὲν τἄ ῾βλεπαν κι αὐτοὶ γελοῦσαν

Ὅμως νὰ λάμνεις στὸ σκοτεινὸ ποταμὸ
Πάνω νερὰ
Νὰ πηγαίνεις στὸν ἀγνοημένο δρόμο
Στὰ τυφλά, πεισματάρης
Καὶ νὰ γυρεύεις λόγια ριζωμένα
Σὰν τὸ πολύροζο λιόδεντρο