Γιώργος Σεφέρης: «…ο άνθρωπος έχει ρίζες, κι όταν τις κόψουν πονεί, βιολογικά, όπως όταν τον ακρωτηριάσουν»

(…) η προσωπική μου εμπειρία μου δείχνει πως το πράγμα που με βοήθησε, περισσότερο από κάθε άλλο, δεν ήταν οι αφηρημένοι στοχασμοί ενός διανοουμένου, αλλά η πίστη και η προσήλωση μου σ’ έναν κόσμο ζωντανών και περασμένων ανθρώπων’ στα έργα τους, στις φωνές τους, στο ρυθμό τους, στη δροσιά τους.

Advertisement

Γ. Σεφέρης | Φωτιές του Αϊ Γιάννη

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Fire Sculptures by Johnny Di

Φωτιές του Αϊ Γιάννη | Γ. Σεφέρης

Η μοίρα μας, χυμένο μολύβι, δεν μπορεί ν’ αλλάξει
δεν μπορεί να γίνει τίποτε.
Έχυσαν το μολύβι μέσα στο νερό κάτω από τ’ αστέρια κι
ας ανάβουν οι φωτιές.

Αν μείνεις γυμνή μπροστά στον καθρέφτη τα μεσάνυχτα
βλέπεις
βλέπεις τον άνθρωπο να περνά στο βάθος του καθρέφτη
τον άνθρωπο μέσα στη μοίρα σου που κυβερνά
το κορμί σου,
μέσα στη μοναξιά και στη σιωπή τον άνθρωπο
της μοναξιάς και της σιωπής
κι ας ανάβουν οι φωτιές.

Την ώρα που τέλειωσε ή μέρα και δεν άρχισε ή άλλη
την ώρα που κόπηκε ο καιρός
εκείνον που από τώρα και πριν από την αρχή κυβερνούσε
το κορμί σου
πρέπει να τον εύρεις
πρέπει να τον ζητήσεις για να τον εύρει τουλάχιστο
κάποιος άλλος, όταν θα ‘χεις πεθάνει.

Πρωί~ Γεώργιος Σεφέρης

Πρωί ~ Γεώργιος Σεφέρης

Ἄνοιξε τὰ μάτια καὶ ξεδίπλωσε
τὸ μαῦρο πανὶ πλατιὰ καὶ τέντωσέ το
ἄνοιξε τὰ μάτια καλὰ στύλωσε τὰ μάτια
προσηλώσου προσηλώσου τώρα ξέρεις
πὼς τὸ μαῦρο πανὶ ξεδιπλώνεται

Τὰ χέρια ~ Γεώργιος Σεφέρης

Βρυξέλλες 2016

 

Τὰ μάτια ἂν κλείσω βρίσκομαι σ᾿ ἕνα μεγάλον ἴσκιο
τὸ χρῶμα τῆς αὐγῆς τὸ αἰσθάνομαι στὰ δάχτυλά σου.
Ξέχασε τὸ ψέμα ποὺ σὲ βοήθησε νὰ ζήσεις
γύμνωσε τὰ πόδια σου, γύμνωσε τὰ μάτια σου,
μᾶς μένουν λίγα πράγματα ὅταν γυμνωθοῦμε
ἀλλὰ τὰ βλέπουμε στὸ τέλος πιστά.

Γιώργου Σεφέρη, «Υστερόγραφο»

photo by EvAr

Αλλά έχουν μάτια κάτασπρα χωρίς ματόκλαδα
και τα χέρια τους είναι λιγνά σαν τα καλάμια.

Κύριε, όχι μ’ αυτούς. Γνώρισα
τη φωνή των παιδιών την αυγή
πάνω σε πράσινες πλαγιές ροβολώντας
χαρούμενα σαν μέλισσες και σαν
τις πεταλούδες, με τόσα χρώματα.
Κύριε, όχι μ’ αυτούς, η φωνή τους
δε βγαίνει καν από το στόμα τους.
Στέκεται εκεί κολλημένη σε κίτρινα δόντια.

Φυγή ~ Γιῶργος Σεφέρης

Zoo Βουδαπέστη ~ Ιούλιος 2018

Φυγή

Δὲν ἦταν ἄλλη ἡ ἀγάπη μας
ἔφευγε ξαναγύριζε καὶ μᾶς ἔφερνε
ἕνα χαμηλωμένο βλέφαρο πολὺ μακρινὸ
ἕνα χαμόγελο μαρμαρωμένο, χαμένο
μέσα στὸ πρωινὸ χορτάρι
ἕνα παράξενο κοχύλι ποὺ δοκίμαζε
νὰ τὸ ἐξηγήσει ἐπίμονα ἡ ψυχή μας.

Γιώργος Σεφέρης «Ο Δαίμων της Πορνείας»

 

Stefan Kuhn

 

Γιώργος Σεφέρης «Ο Δαίμων της Πορνείας»

…Nicosia e Famagosta per la lor bestia si lamenti e garra… (Λευκωσία και Αμμόχωστος θρηνούν και στενάζουν για το κτήνος τους)

PARADISO

…ως γοιόν ηξεύρετε και ο δαίμων της πορνείας όλον τον κόσμον

πλημμελά τον εκόμπωσε τον ρήγαν και έππεσεν εις αμαρτίαν… (…γιατί, όπως ξέρετε, ο δαίμων της πορνείας που όλο τον κόσμο βάζει σε πείρασμό, πλάνεψε τον βασιλιά και υπέπεσε σε αμάρτημα…)

XPONIKO TOY MAXAIPA

O Tζουάν Bισκούντης είχε γράψει την αλήθεια.

Πώς πλέρωσε μαυλίστρες ο κούντη Tερουχάς

πώς βρέθηκαν αντάμα αυτός κι η ρήγαινα

πώς άρχισε το πράμα, πώς ξετέλειωσε,

όλα της Λευκωσίας τα κοπέλια

το διαλαλούσαν στα στενά και στις πλατείες.

Πως ήταν η γραφή σωστή που έστειλε στη Φραγκιά

στο ρήγα το ξέραν οι συβουλατόροι.

Όμως τώρα

συνάχτηκαν και συντυχαίναν για να συβουλέψουν

την Kορόνα της Kύπρου και των Iεροσολύμων·

τώρα ήταν διαταμένοι για να κρίνουν

τη ρήγαινα Λινόρα που κρατούσε

απ’ τη μεγάλη τη γενιά των Kαταλάνων·

κι είναι ανελέημονες οι Kαταλάνοι

κι αν τύχαινε κι ο ρήγας εκδικιούνταν

τίποτε δε θα το ‘χαν ν’ αρματώσουν και να ‘ρθούνε

και να τους ξολοθρέψουν αυτούς και το βιο τους.

Eίχαν ευθύνες, τρομερές ευθύνες·

από τη γνώμη τους κρέμουνταν το ρηγάτο.

Πως ο Bισκούντης ήταν τίμιος και πιστός

βέβαια το ξέραν· όμως βιάστηκε,

φέρθηκε αστόχαστα άμοιαστα άτσαλα.

Ήταν αψύς ο ρήγας, πώς δεν το λογάριασε;

και μπρούμυτα στον πόθο της Λινόρας.

Πάντα μαζί του στα ταξίδια το πουκάμισό της

και τό ‘παιρνε στην αγκαλιά του σαν κοιμούνταν·

και πήγε να του γράψει ο αθεόφοβος

πως βρήκαν με την άρνα του το κριάρι·

γράφουνται τέτοια λόγια σ’ έναν άρχοντα;

Ήταν μωρός. Tουλάχιστο ας θυμούνταν

πως έσφαλε κι ο ρήγας· έκανε το λιγωμένο

μα είχε στο πισωπόρτι και δυο καύχες.

Aναστατώθη το νησί σαν η Λινόρα

πρόσταξε και της έφεραν τη μια, τη γκαστρωμένη

κι άλεθαν με το χερομύλι πάνω στην κοιλιά της

πινάκι το πινάκι το σιτάρι.

Και το χειρότερο – δεν το χωράει ο νους –

αφού το ξέρει ο κόσμος όλος πως ο ρήγας

γεννήθηκε στο ζώδιο του Aιγόκερω,

πήρε στα χέρια του ο ταλαίπωρος καλάμι

τη νύχτα που ήταν στον Aιγόκερω η σελήνη

να γράψει τι; για κέρατα και κριάρια!

O φρόνιμος τη μοίρα δεν τηνε ξαγριεύει.

Όχι· δεν είμαστε ταγμένοι για να πούμε

πού είναι το δίκιο. Tο δικό μας χρέος

είναι να βρούμε το μικρότερο κακό.

Κάλλιο ένας να πεθάνει από το ριζικό του

παρά σε κίντυνο να μπούμε εμείς και το ρηγάτο.

Έτσι συβουλευόντουσαν όλη τη μέρα

και κατά το βασίλεμα πήγαν στο ρήγα

προσκύνησαν και τού είπαν πως ο Tζουάν Bισκούντης

είναι ένας διαστρεμμένος ψεματάρης.

Κι ο Tζουάν Bισκούντης πέθανε απ’ την πείνα σε μια γούφα.

Μα στην ψυχή τού ρήγα ο σπόρος της ντροπής του

άπλωνε τα πλοκάμια του και τον εκίνα

το ‘παθε να το πράξει και στους άλλους.

Kερά δεν έμεινε που να μη βουληθεί να την πορνέψει·

τις ντρόπιασε όλες. Φόβος κι έχτρα ζευγαρώναν

και γέμιζαν τη χώρα φόβο κι έχτρα.

Έτσι, με το «μικρότερο κακό», βάδιζε η μοίρα

ως την αυγή τ’ Άγι’ Aντωνιού, μέρα Tετάρτη

που ήρθαν οι καβαλάρηδες και τον εσύραν

από της καύχας του την αγκαλιά και τον εσφάξαν.

«Kαι τάπισα παρά ούλους ο τουρκοπουλιέρης

ήβρεν τον τυλιμένον το αίμαν» λέει ο χρονογράφος

«κι έβγαλεν την μαχαίραν του και κόβγει

τα λυμπά του με τον αυλόν και του είπε:

Για τούτα έδωκες θάνατον!».

Αυτό το τέλος

όρισε για το ρήγα Πιέρ ο δαίμων της πορνείας.

πηγή: https://latistor.blogspot.gr/

Γιώργος Σεφέρης, Επιφάνια, 1937

photo by DesPin

ΕΠΙΦΑΝΙΑ, 1937

Τ’ ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγγαριού

η μεγάλη πέτρα κοντά στις αγριοσυκιές και τ’ ασφοδίλια

το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας

και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλλιά σου

χρυσά’ τ’ άστρα του Κύκνου κι’ εκείνο τ’ άστρο ό Αλδεβαράν.

Η λυπημένη ~ Γιώργος Σεφέρης (1900-1971)

Η λυπημένη

Στην πέτρα της υπομονής
κάθισες προς το βράδυ
με του ματιού σου το μαυράδι
δείχνοντας πως πονείς·

 κι είχες στα χείλια τη γραμμή
που είναι γυμνή και τρέμει
σαν η ψυχή γίνεται ανέμη
και δέουνται οι λυγμοί·

«Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΑΧΩΡΗΤΟΥ» ~Γιώργος Σεφέρης

Η ΧΩΡΑ ΤΟΥ ΑΧΩΡΗΤΟΥ

Πέφτουν ολοένα σήμερα νομίσματα πάνω στην πολιτεία

ανάμεσα σε κάθε κόμπο σα μια σταλαματιά στο χώμα