«Ο Κομφούκιος λέει: «Πολλοί ζητούν την ευτυχία υψηλότερα από τον άνθρωπο, άλλοι χαμηλότερα, μα η ευτυχία είναι στο μπόι του ανθρώπου«. Σωστά. Υπάρχουν τόσες ευτυχίες, όσα και τα ανθρώπινα μπόγια. Ετούτη είναι, αγαπημένε μου μαθητή και δάσκαλε, η ευτυχία μου τώρα. Την μετρώ, την ξαναμετρώ ανήσυχος, για να μάθω τώρα ποιο είναι το μπόι μου. Γιατί ξέρεις καλά, το μπόι του ανθρώπου δεν μένει πάντα το ίδιο…

ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΙ

Ορισμένες σημαντικές παρατηρήσεις για τον Νίκο Καζαντζάκη έκανε ο σπουδαίος ανθρωπιστής γιατρός Αλβέρτος Σβάιτσερ, ο «Άγιος Φραγκίσκος» της εποχής μας, όπως αποκαλούσε ο Καζαντζάκης τον άνθρωπο στον οποίον αφιέρωσε τον «Φτωχούλη του Θεού». Οι δυο τους συναντήθηκαν για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1955, και ο Σβάιτσερ ήταν ένας από τους τελευταίους φίλους που τον επισκέφθηκαν στην κλινική του Φράιμπουργκ, στις 25 Οκτωβρίου του 1957, μία μέρα πριν αφήσει την τελευταία του πνοή. Για τη συνάντησή τους υπάρχει η μαρτυρία του ίδιου του Σβάιτσερ σε μία επιστολή του, το 1961, την οποία αναφέρει ο Πάτροκλος Σταύρου.

Λέει εκεί ο Σβάιτσερ ανάμεσα στα άλλα: «Συζητήσαμε για την ανάγκη της αναβίωσης του ανθρωπισμού. Ενός νέου μαχητικού ανθρωπισμού που θα αναχαιτίσει τη βία και την ταπείνωση του ανθρώπου…. Κουβεντιάσαμε ακόμα για βαρυσήμαντα θρησκευτικά θέματα. Για τη ζωή του Χριστού και για τα παλαιοχριστιανικά χρόνια. Μεταξύ μας υπήρχε μια σπάνια πνευματική επικοινωνία… Από μια επιπολαιότητα ενός Κινέζου γιατρού χάσαμε ξαφνικά έναν άνθρωπο που θα μπορούσε να προσφέρει ακόμα πολλά στην εποχή του… Από τα βάθη της καρδιάς μου αγάπησα τον Καζαντζάκη και εναπόθεσα πολλές ελπίδες στην πνευματική του δράση».⁵

Advertisement