🎀 Τα γούστα είναι φιλαργυρία και τα πάθη σπάταλα. | Montesquieu

photo by GeoTsik

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο του Montesquieu «Περί Καλαισθησίας«

🎀 Gustus: «Ένα απερινόητο τους το τυφλό και θείο ένστικτο» – κατα Taine; Ή μήπως «η θεμελιακή ποιότητα που εμπεριέχει όλες τις άλλες ποιότητες, το άκρον άωτον της διάνοιας» – κατά Lautreamont

🎀 Η όραση είναι η προνομιακή πράξη, μέσω αυτής η απόλαυση καθίσταται μία άσκηση του πνεύματος. «Η καλαισθησία δεν είναι παρά το πλεονέκτημα που έχει κανείς να ανακαλύπτει με λεπτότητα και αμεσότητα τη φύση των απολαύσεων τις οποίες κάθε πράγμα οφείλη να δίνει στους ανθρώπους». Με άλλα λόγια Η εκγύμναση ενός βλέμματος ικανού να κατακτήσει (να αντλήσει από) έναν πλατύτερο ορίζοντα – τόσο εξωτερικά όσο και εσωτερικά.

🎀 [«Ο άνθρωπος του πνεύματος αυτόδημιουργείται ανά πάσα στιγμή ανάλογα με την ανάγκη της στιγμής’ ξέρει και αισθάνεται την ακριβή σχέση ανάμεσα στα πράγματα και στον ίδιο». Αυτή η συνείδηση, αυτή η χαρά, αυτό το αίσθημα της πληρότητας είναι η καλαισθησία.]

🎀 «Το διαστρεβλωμένο γούστο» μας προειδοποιεί ο Βολταίρος «είναι μία αρρώστια του πνεύματος». Μία ύβρις του «βλέμματος». Μία κοινωνία καταντά κακόγουστη όταν έχει παραδοθεί, αυτοεγκαταλειφθεί. Καλαίσθητος πολίτης είναι ο ενεργός, ο άχειραγώγητος πολίτης’ ο πολίτης που βλέπει. Ο ψηφιακός κόσμος του τέλους των ιδεολογιών, αν όχι και της ιστορίας, καλλιεργεί εντέλει την ακαλαισθησία δίκην αναισθητικού. Έχει δίκιο ο Philippe Sollers: «Η καλαισθησία σήμερα δεν είναι σύμβαση, αισθητισμός, συντήρηση. Η καλαισθησία σήμερα οδηγεί κατευθείαν στην κοινωνική εξέγερση!» Καλαίσθητοι όλη της γης ενωθείτε…

Ο άγνωστος ρόλος του (ελληνικού) καφέ στην κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας

Στην Ελλάδα τον λέμε «ελληνικό», στον Λίβανο «λιβανέζικο», θα τον ακούσεις επίσης ως «αραβικό καφέ».

Στην Τουρκία ονομάζεται «τούρκικος», όπως και σε κάποιες χώρες των Βαλκανίων.

Αλλά όταν έφθασε γύρω στα μέσα του 16ου αιώνα και σταδιακά εξαπλώθηκε στην Οθωμανική αυτοκρατορία -εδάφη της οποίας αποτελούσαν τότε όλες αυτές τις περιοχές- ήταν γνωστός απλώς ως καφές. Και έπαιξε και αυτός το δικό του, άγνωστο στους περισσότερους- ρόλο στην μετέπειτα κατάρρευσή της, όπως αναφέρει ο Economist.

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή. Ο καφές έφθασε στην Οθωμανική αυτοκρατορία την εποχή που κρατούσε τα ηνία της ο σουλτάνος Σουλεϊμάν Α΄, γνωστός στο δυτικό κόσμο ως Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής και ως «Κανουνί» στο βασίλειό του (1494-1566 μΧ.) Όταν ο Özdemir Paşa, ο κυβερνήτης που είχε στείλει στην Υεμένη γεύτηκε το 1517μ.Χ. τον qahwah (προφέρεται κάουα -μία από τις λέξεις που χρησιμοποιούσαν οι άραβες για το κρασί, το οποίο αντικατέστησε ο καφές ως το πιο διαδεδομένο ποτό, καθώς το αλκοόλ απαγορεύτηκε από το Ισλάμ-), ένα τοπικό αφέψημα που χάριζε ενέργεια, ενθουσιάστηκε κι αποφάσισε να τον φέρει στην αυλή του σουλτάνου στην Κωνσταντινούπολη, όπου αμέσως έγινε ένα από τα δημοφιλέστερα ροφήματα.