Μην έχεις την απαίτηση να γίνονται όσα γίνονται όπως θες εσύ αλλά να δέχεσαι τα πράγματα όπως έρχονται κι η ζωή σου θα κυλήσει ήρεμα. | Επίκτητος

photo by EvAr

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο

Εγχειρίδιον του Επίκτητου

✔ Όσα πράγματα είναι στη δύναμη μας είναι από φύση τους ελεύθερα, απαρακώλυτα, ανεμπόδιστα. Όσα πάλι δεν είναι στη δύναμη μας είναι επισφαλή, εξαρτημένα, δεσμευμένα, ξένα σ’ εμάς.

✔ Ταραχή στους ανθρώπους δεν προξενούν τα πράγματα αλλά οι ιδέες τους για τα πράγματα.

✔ Όταν λοιπόν κάτι μας αναστατώνει ή μας προκαλεί θλίψη ας μη ρίχνουμε ποτέ την ευθύνη σε άλλον αλλά στον εαυτό μας, δηλαδή στις ιδέες που έχουμε εμείς για τα πράγματα.

✔ Είναι γνώρισμα του απαίδευτου ανθρώπου να καταλογίζει ευθύνες σε άλλους για τα κακοπαθήματά του. Γνώρισμα του ανθρώπου που αρχίζει να μπαίνει στο δρόμο της διδαχής είναι να ρίχνει την ευθύνη στον εαυτό του και του ανθρώπου με ολοκληρωμένη μόρφωση να μη ρίχνει ευθύνη σε κανέναν.

✔ Μην έχεις την απαίτηση να γίνονται όσα γίνονται όπως θες εσύ αλλά να δέχεσαι τα πράγματα όπως έρχονται κι η ζωή σου θα κυλήσει ήρεμα.

✔ Για οτιδήποτε σου συμβαίνει γύρνα στον εαυτό σου και αναζήτα τρόπους πώς μπορείς να το αντιμετωπίσεις.

✔ Καλύτερα να πεθάνεις της πείνας έχοντας ζήσει χωρίς σκοτούρες και φόβους παρά να ζεις στην αφθονία και να είσαι διαρκώς αναστατωμένος.

✔ Δεν είναι τόσο πλεονεκτική η θέση κανενός ώστε να εξαρτάται απ’ αυτόν η ψυχική σου ηρεμία.

✔ Δεν είναι εύκολο να διατηρήσεις την ψυχική διάθεσή σου σε αρμονία με τη φύση και συνάμα να κρατήσεις στην κατοχή σου τα εξωτερικά πράγματα αλλά κατ’ ανάγκη αν φροντίζεις το ένα θα παραμελείς το άλλο.

✔ Κυρίαρχος του άλλου είναι όποιος εξουσιάζει όσα θέλει ή δε θέλει ο άλλος. Όποιος λοιπόν θέλει να είναι ελεύθερος δεν πρέπει να επιθυμεί ή να αποφεύγει κάτι απ’ όσα είναι στην εξουσία των άλλων. Ειδάλλως θα είναι κατ’ωανάγκη υπόδουλος στους άλλους.

✔ Αν μάλιστα δεν απλώσεις το χέρι να πάρεις κάτι, μ’ όλο που σου προσφέρθηκε αλλά το περιφρονήσεις τότε δε θα καθίσεις απλώς στο ίδιο τραπέζι με τους θεούς αλλά θα είσαι κι εσύ ένας από αυτούς.

✔ Η θλίψη του δεν οφείλεται σε αυτό που του συμβαίνει –αφού το ίδιο πράγμα σε κάποιον άλλο δεν προξενεί θλίψη- αλλά στην ιδέα που ‘χει γι’ αυτό. Μη διστάσεις να του εκφράσεις τη συμπάθειά σου. Πρόσεξε όμως μην αναστενάξεις και μέσα σου.

✔ Όλα τα σημάδια είναι ευοίωνα αρκεί να το θέλω εγώ. Γιατί όπως και να έλθουν είναι στο χέρι μου να αντλήσω όφελος από αυτά.

✔ Στο να γίνεις ελεύθερος ένας δρόμος οδηγεί: Η περιφρόνηση των πραγμάτων που δεν είναι στην εξουσία μας.

✔ Το θάνατο κι όσα φαίνονται τρομερά να τα συλλογίζεσαι κάθε μέρα. Έτσι κανένα ταπεινό πράγμα δε θα περάσει ποτέ από τη σκέψη σου ούτε θα σε κυριεύσει καμιά σφοδρή επιθυμία.

✔ Να μην ξεχνάς ότι είσαι ηθοποιός σ’ ένα δράμα που ξετυλίγεται όπως θέλει ο ποιητής. Δική σου δουλειά είναι να παίξεις καλά το ρόλο που σου δώσανε.

✔ Να μην έχεις έπαρση, να είσαι όμως σταθερός σ’ εκείνα που θεωρείς απόλυτα αγαθά σα να ‘χεις ταχθεί να σταθείς εκεί. Αν μείνεις σταθερός σ αυτά οι άνθρωποι που πρωτύτερα σε περιγελούσαν, θα σε κοιτάζουν έπειτα με θαυμασμό, ενώ αν λυγίσεις θα γελοιοποιηθείς διπλά.

✔ Είναι αρκετό να εκπληρώνει καθένας το έργο που οφείλει να εκπληρώσει.

✔ Δε μπορείς να αξιώνεις ίση μεταχείριση ενώ δεν κάνεις αυτά που κάνουν οι άλλοι.

✔ Όπως κανείς δε βάζει σημάδι για να μην το πετύχει έτσι και το κακό δεν έχει φυσική θέση στον κόσμο.

✔ Αν κάποιος επέτρεπε στον πρώτο τυχόντα να έχει εξουσία στο σώμα σου θα αγανακτούσες. Για το ότι επιτρέπεις εσύ στον πρώτο τυχόντα να εξουσιάζει την ψυχική σου διάθεση δε ντρέπεσαι?

✔ Καθένας είναι πλασμένος για κάτι άλλο.

✔ Κανένας δεν πρόκειται να σε βλάψει αν δεν το θες εσύ.

✔ Αν πρόκειται για κάτι απ’ όσα δεν είναι στη δύναμή μας κατ’ ανάγκη δε θα ‘ναι ούτε καλό ούτε κακό.

✔ Να λες μόνο ό,τι είναι απαραίτητο. Αν βρεθείς ανάμεσα σε ανθρώπους απαίδευτους να ‘σαι σιωπηλός.

✔ Πράγματα που σχετίζονται με ό,τι χρειάζεται το σώμα να τα αγγίζεις ίσαμε εκεί που είναι εντελώς απαραίτητο. Ό,τι είναι για εξωτερική επίδειξη ή πολυτέλεια να το ξεγράψεις ολότελα.

✔ Αν κάποιος σου πει ότι ο τάδε σε κακολογεί απάντησε ότι «Δεν ήξερε και πόσα άλλα κουσούρια έχω ειδάλλως δε θα ‘λεγε μόνο αυτά.»

✔ Όταν έχει την παράσταση μιας ηδονής φρόντισε να μη σε κυριέψει. Συλλογίσου τα δυο χρονικά σημεία όταν θα απολαμβάνεις κι ύστερα από την απόλαυση όταν μετανιωμένος θα τα βάζεις με τον εαυτό σου. Σε αντιδιαστολή με αυτά συλλογίσου τι ευχάριστα θα νιώσεις και πόσο θα επιδοκιμάσεις τον εαυτό σου αν συγκρατηθείς.

✔ Γιατί έτσι και υπερβείς το μέτρο δεν υπάρχει πια κανένας φραγμός.

✔ Είναι σημάδι μετριότητας να ασχολείται κανείς πολύ με ό,τι σχετίζεται με το σώμα. Όλη η φροντίδα πρέπει να είναι στραμμένη στο πνεύμα μας.

✔ Αν κάποιος θεωρεί ένα σωστό συλλογισμό ως λαθεμένο ο συλλογισμός δεν παθαίνει τίποτα, παθαίνει όμως αυτός που υπέπεσε στην πλάνη. Με αφετηρία αυτή τη σκέψη θα αντιμετωπίζεις ήρεμα όποιον σε βρίζει. Να λες κάθε φορά «Αυτή την εντύπωση είχε»

✔ Να μη συμβεί ώστε άλλα να είναι τα πράγματα για τα οποία έχεις σαφείς και ευκρινείς παραστάσεις κι άλλα αυτά για οποία διατυπώνεις κρίσεις.

✔ Μην πολυμιλάς για φιλοσοφικά πράγματα μπροστά σε αδαείς αλλά να κάνεις ό,τι απορρέει από αυτά. Να μην κάνεις επίδειξη φιλοσοφικών θεωριών αλλά να δείχνεις τους καρπούς από την αφομοίωση αυτών των θεωριών.

✔ Χαρακτηριστικό γνώρισμα του αδαούς: την ωφέλεια ή τη ζημιά δεν την περιμένει από τον εαυτό του, αλλά από τα εξωτερικά πράγματα.

✔ Σημάδια του ανθρώπου που βελτιώνεται από ηθική άποψη: κανέναν δεν κατακρίνει, κανέναν δε μέμφεται, για κανέναν δεν παραπονιέται, δεν περιαυτολογεί πώς τάχα είναι ή ξέρει κάτι.

✔ Ο,τι κι αν πουν για ‘σένα μη δίνεις προσοχή, γιατί πρόκειται για κάτι που δεν είναι στη δύναμή σου.

✔ Αποφάσισε επιτέλους να ζήσεις σαν ολοκληρωμένος άνθρωπος που έχει μπει στο δρόμο της ηθικής προκοπής. Αν διαρκώς παίρνεις αποφάσεις επί αποφάσεων αναβάλλοντας ωστόσο το ξεκίνημα της προσπάθειας τότε δε θα κατορθώσεις να βελτιωθείς.

✔ Να θυμάσαι ότι δε μπορείς να αναβάλλεις άλλο και ότι για μια μέρα ή για ένα πράγμα κερδίζεται ή χάνεται η υπόθεση της ηθικής προκοπής σου.

✔ Όποιος γενναία στην ανάγκη υποτάσσεται σοφός λογίζεται.

✔ Να με σκοτώσουν μπορούν, να με βλάψουν όχι.

 

by Johnny Di

 

 

Advertisement