Ύστερα, μια κοινωνία υγιής δεν μπορεί να φυλακιστεί στο αρνητικό αίσθημα μιας εκδικήσεως ή μιας τιμωρίας έστω παραδειγματικής. Μια κοινωνία πλούσια σε αίσθημα ξέρει να αποδίδει δικαιοσύνη αλλά και να συγχωρεί. | Στέλιος Ράμφος

photo by ChrisTsik

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο του Στέλιου Ράμφου «Η λογική της Παράνοιας»

– Η συμμετοχική δημοκρατία βασίζεται στην αλληλοκατανόηση και στον κριτικό διάλογο, ποτέ στην άγονη καταγγελτική πολιτική, που θέτει τον κατήγορο υποκριτικά εκτός του προβλήματος και τον απαλλάσσει από κάθε ευθύνη.

– Ταυτίζοντας τις αξίες με την άνεση, τις μεταβολές των συνθηκών που επιτρέπει το χρήμα με τα υπαρξιακά αιτήματα της ζωής, η διαφθορά αδειάζει την δημοκρατία από περιεχόμενο και την τραυματίζει άσχημα.

– Στην ανθρωπιά του δικαιώματος της αυτονομίας ως ευθύνης η οποία δεν στραγγαλίζει τις επιθυμίες μας, οφείλει να απαντά δημιουργικά το αίτημα και εγχείρημα κάθε αληθινού εκσυγχρονισμού.

– Αν μου έλεγαν να πώ τί είναι, θα έλεγα ότι Μεταπολίτευση είναι η συνέχεια του εμφυλίου πολέμου με ειρηνικά μέσα.

– Όταν θέλουμε να κρύψουμε κάτι, λέμε «πρέπει να αλλάξουμε νοοτροπίες». Είναι ένας τρόπος για να ξεπερνάμε τα πάντα.

– Εάν πιστεύεις, όπως ας πούμε στην Ευρώπη, στην Αμερική, στον Καναδά, στην Αυστραλία, ότι ο χρόνος παράγει αιωνιότητα, οτι ο χρόνος παράγει χρόνο μέχρι του σημείου το οποίο μπορούμε να ονειρευτούμε, ότι εμείς παράγουμε δημιουργώντας νέες μορφές χρόνου, τότε η σχέση σου με τον χρόνο είναι σχέση συνεχούς δημιουργίας, ώστε να προλάβεις και να κτίσης την αιωνιότητα μέσα απο την ενέργειά σου στον χρόνο.

– Αλλά είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, γιατί στο βάθος το τρίπτυχο «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια» είναι αντιευρωπαικό.

– Δεν μπορεί να υπάρξει ισορροπία σε μια κοινωνία, αν δεν συμβαδίζουν τα αισθήματα με τα πράγματα.

– «Δεν χρειάζεται. Άν είσαι ειλικρινής, δεν χρειάζεται να πείσεις»

– Για να βαδίσει η χώρα στην προκοπή οι ζωντανές δυνάμεις της χρειάζονται περιγραφή, ιεράρχηση και πολιτική πρόταση για τα κομβικά της προβλήματα.

– Είναι ευνόητο ο άνθρωπος τούτος να μεταβάλει εύκολα τις αρετές του σε ελαττώματα και, επειδή τα θέλει όλα δικά του άκοπα, καμία απο τις απολαύσεις του να μην τον κάνει ευτυχή. ‘Ίσως μόνο η παιδική ανευθυνότητα, μια ατομικότης χωρίς λογοδοσία και καταλογισμό.

– Ακρογωνιαία ηθική αρχή κάθε βιώσιμης ενώσεως είναι η εμπιστοσύνη. Αξίζει την εμπιστοσύνη μας οποίος υπηρετεί την καλύτερη δυνατή συνεργασία’ δεν την αξίζει όποιος κοιτάζει μόνο την δική του ωφέλεια και υπολογίζει απλώς προσχηματικά τους άλλους. Εμπιστευόμαστε τον κύριο του εαυτού του και του λόγου του, αναγνωρίζοντάς του θετικότητα παρά τις όποιες αδυναμίες έχει.

– Η κοινωνία μας θα μαραίνεται και η αρρώστια της δεν θα γιατρεύεται όσο το κράτος θα την κρατά υποχείρια και θα την υποχρεώνει να του πληρώνει προστασία σε ένα σύστημα οιονεί σουλτανικής δημοκρατίας.

– [Πού απλώνουν τα ριζώματα αυτού του σκοταδιού μέσα στην ψυχή μας και γράφουν στην νοοτροπία μας; Ίσως να βρίσκουν έδαφος σε ασύνειδα αρχέτυπα της πατρικής εξουσίας, που έρχονται από θρησκευτικούς δρόμους
στην συνείδηση και πίνουν χυμούς της ζωής. Εκεί δείχνει να είναι ο συμβολικός πυρήνας του παθογόνου συμπλέγματος το οποίο διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό τις συμπεριφορές στην κοινωνία μας υποβάλλοντας αντανακλαστικά αδιαφάνειας και απονενοημένα ξεσπάσματα.
Εξ ού και το καθεστώς παρατεταμένου ευνουχισμού του συναισθήματος, που ελλείψει δημιουργού εκφράσεως εσωτερικεύεται μηδενιστικά… ]

– Ο δρόμος της ιάσεως θα ανοίξει εφ’ όσον η επανορθωτική λογική περιλάβει εμμέσως πλην σαφώς την τόνωσι του Εγώ – όχι του εγωισμού- των πολιτών εις βάρος του κοινωνικού Υπερεγώ, που απεργάζεται και απολαμβάνει την συνθήκη της υικής υποτέλειας με την συνδρομή της Εκκλησίας, η οποία καθαγιάζει την κυριαρχία του μεταφυσικά.

– Επαιρόμαστε έτσι για τους μεγάλους προγόνους, ενώ για το παρόν και τις ευνουχιστικές επιπολαιότητες που διαπράττουμε έχουμε κοντή την μνήμη, σαν να ζητούμε δικαίωμα επαναλήψεως.

– Όπως οι κάτοικοι της περιφέρειας γίνονται εσωτερικοί μετανάστες για να γλυτώσουν από την πνιγηρή παρακολούθηση του επαρχιακού περιβάλλοντος που καταδιώκει μισαλλόδοξα την προσωπική ζωή, έτσι οι νέοι μας πηγαίνουν στο εξωτερικό για να ανοίξουν φτερά και να έχουν δικαίωμα στο όνειρο.

– Το ταλέντο είναι να κατασκευάζεις εκ του μηδενός, όχι εκ του όντος. Είναι κάτι που κουβαλάμε επειδή το βρίσκουμε.

– Βεβαίως. Αν δεν φέρει βαρέως τα πράγματα. Όταν δεν φέρεις βαρέως τα πράγματα, το παρελθόν χάνεται. Το παρελθόν είναι εκεί για να σε επιβαρύνει. Δεν είναι ποτέ για να σε ελαφρώνει. Επομένως, κάποιος που δεν πνίγεται απο ενοχές και απο αμφιβολίες για το τί έχει κάνει στην ζωή του νομίζω οτι έχει κάνει μια ζωτική διαγραφή του παρελθόντος.

– Αν δεν έχεις παρελθόν, δεν μπορείς να πάρεις λάθος δρόμο. Δεν μπορείς να μετανιώσεις για κάτι. Η μετάνοια αρχίζει από την στιγμή που είναι ζωντανό το πρίν μέσα σου.

– Και ακριβώς επειδή το συναίσθημα είναι ακραίο και κυρίαρχο, έχεις χάσει το ενδιάμεσο. Το ενδιάμεσο είναι η ζωή’ συναίσθημα είναι τα άκρα. Έχοντας φτάσει λοιπόν στα άκρα το μόνο που σου μένει είναι ή να αυτοκτονήσεις ή να πέσεις στο κενό. Εμείς προτιμήσαμε το φαγητό. Έτσι έγινε η ιστορία.

– Η νοοτροπία είναι μια ζωή που έχει γίνει συνήθεια. Γι’ αυτό αλλάζει. Άρα μπορούμε να ελπίζουμε, αρκεί νά καταλάβουμε τους μηχανισμούς πλέον του τί μεταβάλλουμε εμείς σε συνήθεια. Και αυτό θα το καταλάβουμε άν βγούμε από την σφαίρα της φύσεως και πάμε στην σφαίρα των σκοπών.

– Ο άνθρωπος που πάσχει απο μανιοκαταδίωξη αγνοεί πλήρως τον εαυτό του, αλλά φροντίζει να έχει εχθρούς για να τον καταλάβει η αρρώστια. Ψάχνουμε για εχθρούς επειδή δεν έχουμε τρόπο να καταλάβουμε ποιοί είμαστε. Και εκεί είναι η μεγάλη παγίδα.

– Όταν ο Έλληνας πηγαίνει στην Αγγλία, στην Γαλλία, στην Γερμανία, προκόβει πολύ καλά. Γιατί; Διότι το θεσμικό σύστημα του λέει: «Βασίσου στον εαυτό σου».’ Εκείνο το οποίο μας απαγορεύει η κουλτούρα μας
είναι να βασιστούμε στον εαυτό μας.

– Γιατί το σύστημα έχει ένα σκοπό.Ο σκοπός αυτός είναι να μή διακριθεί κανείς. Μέσα απο αυτό υπάρχει μια τέτοια στιγμή που δεν θα διαφέρεις.
Από την στιγμή που θα παίζεις σε ένα κοινό τραπέζι με όλους. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα. Το ίδιο στην Τουρκία, σε όλες τις χώρες παλαιάς κοπής και λογικής. Η διαφορά μας λοιπόν με τις χώρες οι οποίες έτυχε να έχουν Αναγέννηση και έτυχε να εμπιστευθούν τον άνθρωπο, είναι πως όλα αυτά, όχι ότι δεν υπάρχουν, αλλά δεν αποτελούν τον κανόνα ζωής. Αποτελούν εξαιρέσεις αρνητικές και κατάπτυστες.

– Είναι μια εικόνα ελλειμματικού εαυτού που προσπαθούμε να την συμπληρώσουμε με μία φαντασίωση.

– Η Γερμανία έπεσε θύμα ενός μεγάλου πνευματικού ρεύματος απο τα δύο που την διέτρεχαν. Το ένα ρεύμα ήταν η καντιανή παράδοση και ο γερμανικός διαφωτισμός’ το άλλο ρεύμα ήταν ο ρομαντισμός. Δηλαδή η κυριαρχία του συναισθήματος έφερε τον Χίτλερ. Και όχι μόνο τον Χίτλερ. Ο μεγαλύτερος ποιητής της εποχής εκείνης, ο Έζρα Πάουντ, κατάντησε εκφωνητής του Μουσολίνι! Αλλά γιατί κατάντησε εκφωνητής του Μουσολίνι; Διότι πίστευε στον ιεραρχικό Μεσαίωνα.

– Θα του έλεγα άνοιξε τις πόρτες σου και αξιοποίησε την νέα ιστορική πραγματικότητα, η οποία την ίδια στιγμή που σου λέει «έχεις τόπο» σου λέει και πως είσαι πλανήτης. Επομένως η συνταγή της οικονομικής ανατάξεως δεν είναι η ύφεση, είναι ένα άνοιγμα σε αγορές που μπορεί να βρίσκονται έξω από την Ευρώπη, είναι ένα άνοιγμα σε παραγωγικές δραστηριότητες.

– Όταν ένας άνθρωπος φεύγει από την Ελλάδα κερδίζει σε αυτοπεποίθηση. Μπορεί να κάνει κάτι και vα μην τον τσακίσουν.

– «Νομίζω ότι η δουλειά του διανοουμένου είναι να μιλάει είτε υπάρχουν αυτιά είτε δεν υπάρχουν. Όταν περιμένει τα αυτιά, νομίζω οτι υπάρχει πρόβλημα. Δικαίως είτε αδίκως.»

– Η κολακεία εμποδίζει την σκέψη διότι βάζει τον εαυτό μας πάνω από αυτή. Η σκέψη είναι πάνω απο τα πράγματα’ η κολακεία είναι μέσα στα πράγματα.

– [ Αυτοπεποίθηση δίνει κάθε φορά το ενδιαφέρον για τον άλλον. Όσο υπάρχει ενδιαφέρον μόνο για μένα και την επιβίωσή μου, τότε η αυτοπεποίθηση γκρεμίζεται. Σε αυτό πρέπει σήμερα να μεταλλαχθεί η οργή του ‘Έλληνα, σε μια ευρύτατη κοινωνική στρατηγική αλληλεγγύης. Να μετατρέψει την οργή σε στρατηγική αλληλεγγύης. Τότε πια νομίζω ότι μπορούμε να περάσουμε σε μια άλλη φάση. ]

– Που αν είχε σταματήσει στο «μουγκρητό», δεν θα είχε ακουστεί τίποτα. Θέλει δηλαδή με ένα αγκίστρι να τραβάς απο το μουγκρητό την λέξη την οποία δεν γνωρίζει ο άλλος.

– Εδώ ζούμε ένα τρομερό κενό εαυτό. Σαν να είχαμε εαυτό μόνο από υλικά πράγματα, οπότε ξαφνικά μας τα παίρνουν και χάνουμε τον εαυτό μας. Γι αυτό υπάρχει τόσο μεγάλος πανικός και καμία ψυχραιμία.

– Στην χριστιανική Ανατολή επικοινωνούμε και ενεργούμε με το αίσθημα της πίστεως. Για λόγους θρησκευτικούς υποτιμήσαμε δραματικά την σκέψη και πλάσαμε έναν άνθρωπο με τεράστιο έλλειμμα λογικής. Αυτό το έλλειμμα λογικής μας κάνει να αντιμετωπίζουμε τα πράγματα ώς μαύρα-άσπρα. Δεν μπορούμε να σκεφτούμε ποτέ το ενδιάμεσο και να λάβουμε υπ’ οψιν τις αποχρώσεις, να κάνουμε την ανάλυση για να σχεδιάσουμε το μέλλον.

– Καταρχήν το μέλλον δεν είναι υποχρεωτικά συδεδεμένο με ελπίδα. Το μέλλον μπορεί να είναι ανακύκλωση της κολάσεως, διότι ο χρόνος της κολάσεως είναι αιωνιότης. Ωστόσο μπορούμε να μιλήσουμε για ελπίδα αν θεωρήσουμε συνώνυμο με την ευθύνη και την αλληλεγγύη, αν μπούμε στην λογική της υπομονής και αφήσουμε την ανυπομονησία του αγχώδους παρορμητισμού, μόνο σε πρόωρες εκσπερματώσεις καταλήγει. Σε μια τέτοια περίπτωση ενδέχεται να κάνουμε στροφή εσωτερική και η ελπίδα έγκειται σε αυτήν την αλλαγή μας.

– [Ύστερα, μια κοινωνία υγιής δεν μπορεί να φυλακιστεί στο αρνητικό αίσθημα μιας εκδικήσεως ή μιας τιμωρίας έστω παραδειγματικής. Μια κοινωνία πλούσια σε αίσθημα ξέρει να αποδίδει δικαιοσύνη αλλά και να συγχωρεί.]

– Ο παιδισμός δηλώνει ανώριμη αντιφατική προσωπικότητα. Είμαστε εθνικιστές, αλλά φοροδιαφεύγουμε ακατάσχετα, όπως καίμε τα δάση για να χτίσουμε ένα προικώο αυθαίρετο, ενώ μετατρέπουμε το ίδιο το κράτος σε κομματικό φέουδο και αντί να το σεβόμαστε ως πολιτικό εγγυητή της κοινωνικής συνοχής, το εκθέτουμε στην δηλητηριώδη επίδραση της πολιτικής αντιζηλίας, αφού η νομή της εξουσίας δεν προσφέρει στο σύνολο αλλά μας προσφέρει τουλάχιστον υπαρξιακή αυτοβεβαίωση.

– Ο φόβος κάνει ανήλικο τον άνθρωπο και ευνοεί κλίμα κοινωνικής υποταγής εναλλασσόμενης με απολυτρωτικά ξεσπάσματα.

– Χωρίς ισορροπία λόγου και αισθήματος, ατόμου και ομάδος, η σκέψη και η πολιτική δεν θα διασταυρώνονται και ο τόπος θα ρημάζει σ’ αυτό τον διχασμό.

– Ατομισμός έντονος, συν τραπεζική ακμή, ίσον ηθική κατάρρευση στην Ελλάδα. Επομένως, σημειώνει, η αντιμετώπιση του οικονομικού είναι θέμα αλλαγής κουλτούρας και oχι απλώς λογιστικό ζήτημα.

– Ξέρουμε πολύ καλά ποιοι ήταν οι μεγάλοι εθνικοί μύθοι. Ήταν η Μεγάλη Ιδέα, που κατέρρευσε το ’21 και ένας απόμυθος, η ευρωπαϊκή ιδέα την οποία και είδαμε να εκδηλώνεται θριαμβευτικά στους Ολυμπιακούς με τους εθελοντές .

– Ζούσαμε καταναλώνοντας ξένα προϊόντα. Μόνο ένας ανατολίτης, όταν του δίνουν λεφτά, ξέρει απλώς να τα τρώει, χωρίς να τα αξιοποιεί παραγωγικά.

– Ο ανατολίτης έχει ένα αίσθημα πλούσιο. Οφείλουμε να διατηρήσουμε το αίσθημά μας, αλλά να του δώσουμε μορφή, ώστε να μας κάνη κοινωνικούς και όχι άγρια θηρία.

– Ακόμα και στο σχολείο δεν μαθαίνουμε να εργαζόμαστε αλλά να αποστηθίζουμε. Αν είσαι εκεί παθητικός πώς θα είσαι στην δουλειά σου παραγωγικός;

– Όμως οι σύγχρονες κοινωνίες που παράγουν πλούτο απαιτούν εργασία. Άν θέλουμε πλούτο, δεν μπορούμε να τρώμε από τα έτοιμα.

– Οι μοναδικοί δεσμοί που έχουμε στην ελληνική κοινωνία είναι οι οικογένειες και οι παρέες. Δεν έχουμε κοινωνία πολιτών, ώστε να μας ενδιαφέρει ο τρίτος ή ο άγνωστος. Γι’ αυτό έχουμε και ιδιοτελές κράτος.

– Η επιστημονική έρευνα στην Ελλάδα δεν ευνοείται, επειδή είμαστε ένας λαός πίστεως. Η έρευνα δεν μας ενδιαφέρει. Μας νοιάζει να επιβεβαιώνουμε αυτό που πιστεύουμε. Διψάμε για επαλήθευση, μισούμε την διάψευση.

– Δεν έχουμε καλή κατανόηση του εαυτού μας. Άλλο να είσαι έξυπνος, άλλο να κατανοείς. Η κατανόηση είναι ένας βαθμός παραπάνω από την γνώση και την εξυπνάδα.

– Αυτομάτως όταν είναι μια ψυχή στραμμένη προς τα πίσω, δεν σκέφτεται ποτέ την παραγωγή. Αυτό είναι καθηλωτικό.

– Έτσι επειδή δεν έχουμε εσωτερική ωρίμανση να πάρουμε από μόνοι μας την εικόνα του εαυτού μας, την παίρνουμε απο τον εχθρό μας ή από το θύμα μας.

– Η ελάσσων αντιπολίτευση δεν έχει μάθει στην θετικότητα. Δεν έχει μάθει να αντιπολιτεύεται θετικά. Έχει μάθει να αντιπολιτεύεται μόνο καταστροφολογικά. Αυτό είναι που την κρατάει μονίμως αντιπολίτευση. Η ζωή έχει ανάγκη από «ναι».

by SearchingΤheMeaningOfLife

Advertisement