Στην πραγματικότητα η αγάπη ενορά, γιατί διαισθάνεται κάτι που δεν είναι ακόμα πραγματικό. | του Victor Frankl

Αξιοσημείωτα από το βιβλίο «Ο Θεός του ασυνείδητου» του Victor Frankl

-…μόνο από τη σκοπιά της πνευματικότητας του ανθρώπου, ή της υπαρξιακότητας, η ανθρώπινη ιδιότητα μπορεί να περιγραφεί ως ισοδύναμη προς την υπευθυνότητα.

-…τα πνευματικά φαινόμενα μπορεί να είναι ασυνείδητα ή συνειδητά, η πνευματική βάση της ανθρώπινης ύπαρξης όμως είναι βασικά ασυνείδητη.

-…λέγουν οι Ινδικές Βέδες:»Δεν μπορούμε να δούμε αυτό με το οποίο βλέπουμε, δεν μπορούμε να ακούσουμε αυτό με το οποίο ακούμε δεν μπορούμε να κάνουμε αντικείμενο σκέψεων αυτό με το οποίο σκεφτόμαστε».

-Στην πραγματικότητα η συνείδηση φτάνει ως κάτω στα ασυνείδητα βάθη, βλασταίνει από ασυνείδητο έδαφος...

-Αυτό όμως που η αγάπη προβλέπει δεν είναι μια ηθική ανάγκη αλλά μάλλον μια προσωπική δυνατότητα. Η αγάπη αποκαλύπτει δυνατότητες λανθάνουσες στο αγαπημένο πρόσωπο, τις οποίες πρέπει να κάμει πραγματικότητα. 

–Αυτό που πρέπει να υπάρχει δεν είναι πραγματικό, αλλά είναι κάτι που μπορεί να το κάνουμε πραγματικότητα, δεν είναι πραγματικότητα, αλλά είναι κάτι που μπορεί να το κάνουμε πραγματικότητα, δεν είναι πραγματικότητα αλλά απλή δυνατότητα.

 -Η ηθική συνείδηση λοιπόν είναι ουσιαστικά ενορατική.

-Στην πραγματικότητα η αγάπη ενορά, γιατί διαισθάνεται κάτι που δεν είναι ακόμα πραγματικό.

–Η αγάπη αποκαλύπτει δυνατότητες λανθάνουσες στο αγαπημένο πρόσωπο, τις οποίες πρέπει να κάμει πραγματικότητα.

-Τα ζωικά ένστιχτα παραμελούν κατά κανόνα το άτομο..

-…η επιλογή ενός συνεταίρου είναι μόνο μια αληθινή εκλογή όταν δεν υπαγορεύεται από ορμές.

-...η υπερβολική εξέταση της δημιουργικής διαδικασίας αποδεικνύεται επιζήμια.

-…όπου ο πνευματικός εαυτός διαποτίζεται από τα ασυνείδητα βάθη, εκεί συμβαίνουν τα φαινόμενα της συνείδησης, της αγάπης και της τέχνης. Όπου συμβαίνει το αντίθετο όμως  δηλαδή, όπου το σωματοψυχικό id εισχωρεί μέσα στη συνείδηση- εκεί έχουμε να κάνουμε με νεύρωση ή ψύχωση ανάλογα με το αν η περίπτωση είναι ψυχογενής ή σωματογενής.

-…νουθεσία της Μαρίας Φον Έμπνερ- Έιεν-μπαχ: «Να είσαι ο κύριος της θέλησής σου και ο υπηρέτης της συνείδησής σου!»

-Ακριβώς ο όρος person,»πρόσωπο», όταν το δούμε υπ΄ αυτό το φως αποκτά ένα καινούργιο νόημα γιατί τώρα μπορούμε να πούμε: Δια μέσου της συνείδησης του ανθρώπινου προσώπου, ένας υπερ- ανθρώπινος πράκτορας per-sonat- το οποίο κατά γράμα σημαίνει «ηχεί δια μέσου».

-Πιο σωστά, εν τούτοις, πρέπει να κάνουμε λόγο για ένα υπερπροσωπικό παράγοντα του οποίου το ανθρώπινο πρόσωπο είναι το «είδωλο».

-Αν δοκιμάσει κανείς να υποβιβάσει τη συνείδηση στη σεξουαλική ορμή ή το ένστιχτο της αναπαραγωγής κάτι που σίγουρα θα γίνει αργά ή γρήγορα, αν δεν έχει γίνει ήδη- ακόμα και τότε δεν θα εξηγήσουμε πλήρως τη συνείδηση ούτε θα ξεμπερδέψουμε πλήρως μ΄ αυτή»

–Ο εαυτός έχει το ρόλο να καταπιέζει και να εξιδανικεύει τις ορμές και τα ένστιχτα αλλά ποτέ δεν μπορεί να παραχθεί απ΄ αυτές.

-«κάθε φορά που ο άνθρωπος θέλει, αυτή η πράξη της θέλησης προϋποθέτει πάντοτε σύλληψη του τι πρέπει να κάνει. Το «πρέπει» είναι οντολογικά πριν από τη θέληση.

-Ο JeanPaul Sartre πιστεύει πως ο άνθρωπος μπορεί να διαλέξει και να σχεδιάσει τον εαυτό του δημιουργώντας τα δικά του αποδεκτά μέτρα.

-Κανένας δεν θα μπορέσει να μας κάνει να πιστέψουμε πως ο άνθρωπος είναι ένα εξιδανικευμένο ζώο από τη στιγμή που μπορούμε να δείξουμε πως μέσα του υπάρχει ένας καταπιεσμένος άγγελος.

-…το να είσαι ανθρώπινος σημαίνει να έχεις συνειδητότητα και να είσαι υπεύθυνος.

-Ο κόσμος των συμβόλων δεν γεννιέται μέσα μα εμείς γεννιόμαστε μέα σ΄ αυτόν.

-Ό,τι ισχύει λοιπόν γενικά για το ασυνείδητο, αληθεύει και για την ασυνείδητη θρησκευτικότητα ειδικότερα: η καταπίεση καταλήγει σε νεύρωση.

-Η θρησκεία είναι η καθολική καταναγκαστική νεύρωση του ανθρώπινου είδους, όπως και η νεύρωση του παιδιού ξεκινά από το Οιδιπόδειο σύμπλεγμα από την σχέση με τον πατέρα.

-…τη στιγμή που θα παταπιεστεί μέσα μας ο άγγελος μετατρέπεται σε δάκρυα.

-…η νευρωτική ύπαρξη σε μερικές περιπτώσεις φαίνεται να είναι ο φόρος που επιβάλλει στον άνθρωπο η ακρωτηριασμένη σχέση του με την υπερβατικότητα.

-...η ανθρώπινη ύπαρξη –  όσο τουλάχιστο δεν έχει διαστραφεί νευρωτικά- κατευθύνεται πάντα προς κάτι ή κάποιον, άλλον από τον εαυτό της- είτε είναι νόημα για να πραγματώσει είτε άλλο ανθρώπινο πλάσμα για να το συναντήσει με αγάπη.

-Όσο περισσότερο ξεχνά κανείς τον εαυτό του – με το να δίνεται σε κάποιο σκοπό ή ένα άλλο πρόσωπο- τόσο  περισσότερο ανθρώπινος είναι. Και όσο περισσότερο βυθίζεται και απορροφάται σε κάτι ή καποιον άλλο από τον εαυτό του τόσο περισσότερο γίνεται πραγματικά ο εαυτός του.

-… η θέληση για νόημα είναι κάτι περισσότερο από μια ανάγκη που δεν επιδέχεται αναγωγή σε άλλες » τη βλέπει ως» την πρωταρχική έγνοια του ανθρώπου«.

-…αν πάρω έναν άνθρωπο όπως είναι, τον κάνω χειρότερο, αν τον πάρω όπως πρέπει να είναι, τον κάνω να γίνει αυτό που μπορεί να γίνει.

-…οι ανθρώπινοι άνθρωποι είναι και πιθανά να παραμείνουν πάντα, μειονότητα.

-…ο άνθρωπος ελαττώνεται από την αρχή της ευχαρίστησης και τον αγώνα για υπεροχή αντιστοίχως. Πραγματικά η θέληση για ευχαρίστηση είναι υποκατάστατο της ματαιωμένης θέλησης για νόημα.

-‘Οσο περισσότερο κάνει κάποιος την ευτυχία σκοπό του, τόσο πιο πολύ αστοχεί, στο στόχο του. Και αυτό είναι καταφανέστατο σε περιπτώσεις σεξουαλικής νεύρωσης, όπως είναι η ψυχρότητα και η ανικανότητα.

–Ο φόβος όμως τείνει να προκαλεί ακριβώς εκείνο που φοβάται κανείς.

– Το σεξουαλικό ένστιχτο γίνεται υπερτροφικό μόνο μέσα σε υπαρξιακό κενό.

-…το σεξ υποτιμάται στο βαθμό που απανθρωπίζεται.

-…όσο ένα άτομο χρησιμοποιεί ένα σύντροφο απλώς για να του μειώσει την ένταση, πραγματικά « αυνανίζεται πάνω στο σύντροφο«…

-…αν προχωρήσω ακόμα ένα βήμα και αναγνωρίσω πλήρως, πέρα από την ανθρώπινη ιδιότητά του ως ανθρώπινου όντος, τη  μοναδικότητά του ως προσώπου – είναι ακόμα περισσότερο από μια συνάντηση – αυτό που συμβαίνει  τότε είναι αγάπη.

-…αυτό που χρειάζεται στην εποχή αυτή της πληθυσμιακής εκρήξεως είναι η υπαρξιακή μόνωση παρά οι εξώγαμες σεξουαλικές σχέσεις.

–Οι ορμές και τα ένστιχτα δεν λένε πια στον άνθρωπο , τι πρέπει να  κάνει, όπως γίνεται με τα ζώα. Και σ΄αντίθεση με τον άνθρωπο των προηγούμενων εποχών, ούτε οι παραδόσεις και οι αξίες του λένε πια τι ωφείλει να κάνει. Έτσι μη ξέροντας ούτε τί πρέπει  ούτε τι οφείλει να κανει, δεν ξέρει κάποτε ούτε τί βασικά επιθυμεί να κάνει. Αντί γι αυτό, επιθυμεί να κάνει ό,τι κάνουν οι άλλοι άνθρωποι – που είναι κονφορμισμός- ή κάνει  ό,τι θέλουν οι άλλοι  άνθρωποι -που είναι ολοκληρωτισμός.

-Η δεύτερη στη σειρά αξία μετά την αυτοερμηνεία είναι η αυτοπραγμάτωση. Σε τελευταία ανάλυση ωστόσο ο άνθρωπος μπορεί να πραγματώσει τον εαυτό του μόνο με την πραγμάτωση κάποιου νοήματος έξω στον κόσμο, παρά μέσα στον εαυτό του, και η αυτοπραγμάτωση έρχεται μόνο ως αποτέλεσμα της αυτοϋπέρβασης.

-…η λογοθεραπεία δεν είναι μόνο μια πετυχημένη θεραπευτική διαδικασία σε νοογενείς, κοινωνιογενείς και ψυχογενείς περιπτώσεις, αλλά και ένα μέτρο σ΄ότι αφορά τις ψυχιατρογενείς νευρώσεις.

–…το νόημα πρέπει να βρεθεί και δεν μπορεί να δοθεί. Το να δίνεις νόημα θα ισοδυναμούσε με ηθικολογία.

-…τη συνδέει με την αντίληψη  -τη θέλει να αντιληφθεί, να διαβάσει το νόημα μέσα στο περιβάλλον, να ερμηνεύσει και να οργανώσει  στοιχεία ερεθισμών σε ολότητες που έχουν κάποιο νόημα.

-…ξεχωριστή ικανότητα του ανθρώπου να αντιλαμβάνεται ή να βρίσκει νόημα  όχι απλώς σ΄αυτό που υπάρχει αλλά και σ΄αυτό που μπορεί να υπάρξει.

-Η συνείδηση μπορεί να οριστεί ως ένα μέσο για την ανακάλυψη νοημάτων, για την «ανίχνευσή τους», κατά κάποιο τρόπο.

–Όσο ο άνθρωπος έχει ως ελατήριό του είτε το φόβο της τιμωρίας είτε την ελπίδα  της αμοιβής,-ή για τον λόγο αυτό, την επιθυμία να κατευνάζει το υπερεγώ του– η συνείδηση δεν έχει αναλάβει ακόμα το ρόλο της.

-Ποιό είναι το νόημα της ζωής; μπορεί να δοθεί μόνο από ολόκληρο το είναι κάποιου – η ίδια η ζωή κάποιου είναι η απάντηση στο ερώτημα  για το νόημά της.

-Αν δεν θέλουμε να ανοιγούμε σε μια ολοκληρωτική (όχι μόνο σεξουαλική) πολυπραγμοσύνη… Είμαστε υποχρεωμένοι να αποκτήσουμε την ικανότητα για επιλογή και για διάκριση.

-Δεν ξέρουν τίποτε που να αξίζει να αγωνιστεί κανείς γι΄αυτό, και από την άλλη υπάρχουν τόσοι πολλοί  για να πολεμήσει… Αρκεί μόνο να ευρύνουν  τους ορίζοντές τους και να προσέξουν πως υπάρχει πολύ νόημα γύρω τους που περιμένει  να πραγματωθεί.

–«Μέτρο του ανθρώπου είναι ο τρόπος με τον οποίο ανθίσταται στη δυστυχία» όπως είπε κάποτε ο Πλούταρχος.

–Μαζοχισμός σημαίνει να δέχεσαι πόνο που δεν είναι αναγκαίος.

–«Αυτό που η μοίρα σ΄όρισε
 χωρίς συζήτηση, ήρεμα να το υπομένεις
τους κοριούς όμως μη τους ανεχτείς
ζήτα τη βοήθεια του Ρόζενστάιν»

–τα άτομα που ανάφεραν ένα ψηλό σκοπό και νόημα στη ζωή τους κατά κανόνα φοβούνταν τον θάνατο λιγότερο και τον αποδέχονταν περισσότερο.

-Αγκαλιάζω το σήμερα, περιμένω ανυπόμονα το αύριο.

-…κατεύθυνση και όραμα ήταν αυτός ο ίδιος. Υπάρχει ένα σημείο στο οποίο ύπαρξη και νόημα σμίγουν.

-…λογοθεραπεία σημαίνει μετάφραση της σοφίας της καρδιάς σε λόγια, στη γλώσσα του απλού ανθρώπου, ώστε να ωφεληθεί απ΄αυτή.

–Και πίστεψέ με, ακόμα και μια ζωή που πέρασε χωρίς νόημα, δηλαδή μια ζωή που σπαταλήθηκε, μπορεί – ακόμα και την  τελευταία στιγμή- να αποκτήσει νόημα ακριβώς από τον τρόπο που θα χειριστούμε αυτή την κατάσταση.

-Γιατί η απελπισία είναι πόνος χωρίς νόημα.

-Όσον αφορά το αίσθημα της απουσίας νοήματος στη ζωή, αυτό καθ΄εαυτό, είναι υπαρξιακή απελπισία και πνευματική αγωνία παρά  συναισθηματική αρρώστια ή ψυχική ασθένεια.

-Albert Einstein:»Ο άνθρωπος που θεωρεί  τη ζωή του χωρίς νόημα δεν είναι απλώς δυστυχισμένος, δεν είναι ούτε κατάλληλος για ζωή»

–Μόνο αυτοί που ήταν προσανατολισμένοι προς το μέλλον, προς ένα στόχο στο μέλλον, προς ένα νόημα που ήθελαν να πραγματώσουν στο μέλλον είχαν πιθανότητα να επιβιώσουν.

– Προκειμένου όμως για την επιβίωση της ανθρωπότητας, υπάρχει ελπίδα μόνο αν η ανθρωπότητα ενωθεί με κοινή θέληση  για κοινό νόημα με άλλα λόγια, με τη συνειδητοποίηση  κοινών έργων.

–Σοφία είναι η γνώση συν: γνώση -συν γνώση των ορίων της γνώσης.

-Πσρ΄όλο που βλέπουμε μόνο τον κόσμο μας, και μέσα σ΄αυτόν και τον κόσμο του σκύλου, ωστόσο είναι δυνατό να υπάρχει  ένας ακόμα πιο ευρύς κόσμος που περιλαμβάνει και τους δυο  προηγούμενους κόσμους και να είναι τόσο αθέατος σε μας όσο είναι ο δικός μας στο σκύλο » William James

by SearchingTheMeaningOfLife